Thành lập từ năm 1917, Pulitzer là một trong những giải thưởng uy tín của Mỹ, trao cho nhiều lĩnh vực, trong đó quan trọng hơn cả là báo chí và văn học. Tuy nhiên, năm nay, ban giám khảo Pulitzer không chọn bất cứ cuốn tiểu thuyết nào trong số các đề cử để tôn vinh. Đây là lần thứ 11, hiện tượng “bỏ qua tiểu thuyết” xảy ra trong lịch sử Pulitzer. Nhưng lần gần nhất đã cách đây 35 năm – từ năm 1977, vì vậy Pulitzer 2012 đã gây sốc cho văn giới.
Quá trình xét giải thưởng văn học Pulitzer diễn ra qua ba vòng. Trong vòng sơ khảo, mỗi giám khảo đề cử một danh sách riêng biệt các tác phẩm. Tiếp đó, họ cùng nhau chọn ra danh sách rút gọn các cuốn vào chung khảo. Từ đây, ban giám khảo bỏ phiếu cho một cuốn duy nhất đoạt giải. Nhưng năm nay thì không cuốn nào được chọn. Lý do được đưa ra là không cuốn nào đủ xứng đáng để trao giải.
3 giám khảo năm nay là biên tập viên sách Susan Larson; Maureen Corrigan, giáo sư Đại học Georgetown và tiểu thuyết gia Michael Cunningham – người từng đoạt giải Pulizer cho lĩnh vực tiểu thuyết. 3 tác phẩm lọt vào chung khảo là “Train Dreams” của Denis Johnson, “Swamplandia!” của Karen Russell và “The Pale King” của David Foster Wallace.
Một trong ba cuốn sách vào chung khảo Pulitzer lĩnh vực tiểu thuyết năm nay.
Thành viên Ban tổ chức giải Pulitzer Sig Gissler cho rằng, sự vắng bóng tiểu thuyết trong danh sách giải thưởng năm nay là một điều “bất thường”. Nhưng ông cũng tiết lộ, không tác phẩm nào trong số 3 cuốn sách chung khảo nhận đủ số phiếu cần thiết để được trao giải.
“Tôi cho rằng có rất nhiều yếu tố chi phối quyết định này. Chúng tôi biết không trao giải cho tiểu thuyết sẽ khiến cho nhiều người thất vọng. Nhưng tôi khẳng định là Ban giám khảo đã cân nhắc kỹ lưỡng khi làm như vậy”, ông nói.
Trưởng ban giám khảo Susan Larson giải thích thêm rằng những người cầm cân nảy mực đã đọc tổng cộng khoảng 300 đầu sách. Nhưng cảm giác chung của họ là “ngạc nhiên, tức tối và rất thất vọng” về chất lượng của tiểu thuyết năm nay. Vì thế, “sẽ hợp lý hơn nếu không trao giải cho tác phẩm nào cả”, bà nói.
Quyết định cùng với cách giải thích đó của Pulitzer khiến làng văn và người hâm mộ phản ứng. Tác giả ăn khách Ann Patchett viết trên New York Times: “Là một nhà văn, một tiểu thuyết gia, tôi không thể đồng tình với điều này. Bỏ sót một người còn chấp nhận được, nhưng thật là bực bội khi họ bỏ sót tất cả (các ứng viên). Với tư cách là độc giả, tôi còn bực hơn, bởi năm nay có rất nhiều tác phẩm xuất sắc”.
Giới xuất bản, đặc biệt là những đơn vị có tác phẩm được đề cử, lo ngại rằng, quyết định này của Pulitzer sẽ làm giảm doanh số tiêu thụ sách mảng văn học của họ. Bởi giải Pulitzer luôn được coi chiếc đòn bẩy kích thích sức mua của các đầu sách đoạt giải. Năm ngoái, sau khi tiểu thuyết A Visit From the Goon Squad của Jennifer Egan chiến thắng, doanh số tiêu thụ cuốn sách này tăng gấp 10 lần so với thời điểm trước đó.
Một số hiệu sách nhỏ, vốn đang chật vật vì ế sách in, phải chuyển sang bán e-book, tỏ ra ngạc nhiên. Trang Twitter của nhà sách Boulder Book ở Colorado, Mỹ phản ứng: “Cái gì? Không có giải Pulitzer cho tiểu thuyết năm nay ư? Không thể nào”.
Những nhà xuất bản lớn như HarperCollins, Simon & Schuster và Penguin từ chối đưa ra bình luận khi được hỏi về kết quả Pulitzer. Michael Pietsch – biên tập viên Little, Brown, người biên tập cuốn sách vào chung khảo “The Pale King” của David Foster Wallace – nói một cách hài hước: “Bất cứ điều gì khiến độc giả đến với cuốn tiểu thuyết lỗi lạc của David thì cũng là điều tốt”.
Những nhà văn khác chia sẻ ý kiến của mình trên trang cá nhân. Tác giả Bret Easton Ellis bình luận: “Tin hài hước nhất tôi nghe được trong nhiều tuần qua là năm nay không có giải Pulitzer cho tiểu thuyết”.
Hà Linh
| Giải Pulitzer 2012 dành cho Văn chương, Kịch và Âm nhạc
Tiểu thuyết: Không có giải Kịch: “Water by the Spoonful” của Quiara Alegría Hudes Lịch sử – “Malcolm X: A Life of Reinvention” – Manning Marable (Viking) Tiểu sử: “George F. Kennan: An American Life” – John Lewis Gaddis (The Penguin Press) Thơ: “Life on Mars” – Tracy K. Smith (Graywolf Press) Âm nhạc: “Silent Night: Opera in Two Acts” – Kevin Puts (Aperto Press) |
Nguồn: eVan.