Chiến tranh Thế giới lần thứ hai kết thúc vào năm 1945, nhưng những dư ba của nó làm xuất hiện liên tục và ngày một dày đặc của các tác phẩm nghệ thuật xuất sắc, đặc biệt là văn chương, về cuộc chiến tranh đẫm máu này.
Trong số đó, có tiểu thuyết “City of Thieves”, xuất bản năm 2008, của nhà văn Mỹ gốc Do Thái David Benioff. Tám năm sau, lần đầu tác phẩm này được dịch giả Đỗ Tuấn Anh chuyển sang tiếng Việt.
“Thành phố trộm” là câu chuyện do ông nội của nhà văn David Benioff, cựu binh Chiến tranh Thế giới lần thứ hai, kể để cháu mình nghe và chép lại (với một khuyến khích rất thú vị: Cháu là nhà văn cơ mà, “bịa” bừa đi). Câu chuyện diễn ra trong khung cảnh thành phố Leningrad đang bị quân Đức phong tỏa, mọi nguồn tiếp tế đều bị cắt đứt và tình trạng thiếu đói khủng khiếp đã trở thành phổ biến. Thế mà, trong khung cảnh ấy, viên đại tá Grechko đầy quyền lực vẫn quyết định tổ chức một hôn lễ thật linh đình cho con gái. Phải có một tá trứng để làm bánh phục vụ hôn lễ, nhiệm vụ ấy rốt cuộc được Grechko giao cho hai chàng trai Lev Benioff và Kolya, như một cách để họ giữ lấy mạng sống của mình.
“Thành phố trộm” do vậy, mang motif dũng sĩ truy tìm báu vật, giống như trong huyền thoại. Lev Benioff và Kolya đã đi qua tình trạng hỗn loạn của Leningrad, thậm chí vượt qua phòng tuyến của quân Đức để săn lùng cho được tá trứng mà Grechko yêu cầu. Trên hành trình phiêu lưu đó, những cái họ thấy đã tạo nên hình ảnh tàn khốc. “Chiến tranh làm thay đổi tất cả”.
Cuộc phiêu lưu giữa lòng thành phố Leningrad đang bị phong tỏa ấy, với chàng trai Lev Benioff mười bảy tuổi, chính là những nghi lễ trưởng thành. Còn với Kolya, chàng Cossak đang nuôi mộng văn sĩ, chiến tranh chỉ tô đậm thêm phẩm chất vừa điềm tĩnh vừa táo tợn vừa không quên tận hưởng mọi thú vui trần thế. Trên những nét ấy, Kolya là kiểu nhân vật rất gần với nhân vật Alexis Zorba của tiểu thuyết gia Hy Lạp Kazantzaki. Chính từ nhân vật Kolya mà tiểu thuyết “Thành phố trộm” có thêm sắc thái mới. Sự kết hợp giữa Lev Benioff và Kolya, do vậy, mang dáng dấp của một cặp đôi nghịch dị (grotesco) trong văn chương hiện đại.
David Benioff sinh năm 1970, hiện là cây viết chính cho loạt phim “Game of Thrones”, tức “Trò chơi vương quyền”, đang được khán giả đón nhận nồng nhiệt trên kênh HBO. Ông cũng là người chuyển thể cuốn sách nổi tiếng “Người đua diều” của Khaled Hoseini thành phim. Và biết đâu đấy, “Thành phố trộm” của ông rồi đây cũng sẽ có một sự tồn tại huy hoàng trong nghệ thuật thứ bảy.
(Tiểu thuyết “Thành phố trộm” của David Benioff, Đỗ Tuấn Anh dịch, Nhã Nam & NXB Hội Nhà văn).
Hoài Nam
Nguồn: Báo Thời Nay (báo Nhandan.com.vn/baothoinayhtlm)
Lê Thị Hồng Nhung đăng bài