Tác giả trẻ Bùi Thanh Thùy
Sinh năm 1996, tốt nghiệp khoa Viết văn – Báo chí của trường Đại học Văn Hóa Hà Nội.
Cô đã có truyện ngắn được đăng trên tạp chí Văn nghệ Quân đội.
Tuần này, Tôn vinh văn hóa đọc xin hân hạnh được giới thiệu tác phẩm “Cánh buồm màu trắng” của một trong số những tác giả mới, mang hơi thở văn chương thời đại.
1.
Tôi trở lại làng chài sau nhiều năm cách xa. Mùi vị cùng cảnh sắc hầu như không khác nhiều những gì tôi in dấu trong trí nhớ. Rẻo đất ven biển vẫn tiêu điều xác xơ, trơ những bụi cỏ úa vàng trên nền cát khô rang, bên đường thưa thớt vài nóc nhà lợp tôn bạc phếch oằn dưới nắng thiêu. Ngày rời nhà đi, Dương còn rất nhỏ. Tôi không còn chút ký ức gì về ngày ấy, Dương cũng chẳng bao giờ nhắc lại chuyện đã qua. Sau bao năm ở miền đất khác, tôi đã sớm quên đi ngôi nhà cũ, chỉ có Dương vẫn muốn trở về. Càng gần ngày giỗ mẹ, thằng nhỏ càng u buồn. Rốt cục, chúng tôi về lại làng chài chỉ vì chiều theo ý em.
Ngày mẹ sinh em Dương, biển đục và âm u lắm. Cha hậm hực gỡ mấy con cá mối thưa thớt mắc trong lưới. Từ giữa đêm hôm trước, cha đã neo thuyền ở miết ngoài phá, cố vớt vát mẻ cá cuối vụ. Nắng xói lập lòe trong cặp mắt cha phừng phừng lửa giận. Nắng vỡ rạn trên đầu lúc tôi mải miết chạy từ phá về nhà. Lần đầu tiên tôi biết cảnh sinh nở của phụ nữ. Năm ấy, tôi còn đang giữa tuổi thiếu niên.
Cảnh tượng ấy đủ in ngập nỗi kinh hoảng vào óc tôi cho đến hết đời. Mẹ quỳ trên đất bẩn, hai tay run rẩy ôm cái bụng nhô cao. Máu như của hàng trăm con cá mẹ mổ mỗi buổi chợ sáng, chảy lênh loang giữa bắp đùi còn dính cát. Vũng máu huyết bị nắng hun, vấy lên mùi tanh khẳm váng óc. Nỗi kinh hãi làm tôi cứng sững người. Lúc tôi đón Dương từ hai bàn tay run rẩy, mẹ không còn đứng lên được nữa. Chỉ còn cặp mắt vẫn sống động, trao gửi cho tôi sự phó thác đầu đời. Buổi trưa ấy tôi lần đầu cảm nhận nỗi căm giận cha ngấm dần trong người như một liều thuốc độc. Ngay cả khi hơi thở xanh xao của mẹ tan trên tóc tôi, cha vẫn không về. Hôm ấy nắng trời như dính máu.
2.
Chúng tôi trở về lúc làng chài đang thiêm thiếp giấc trưa. Nắng thênh thang rực rỡ không trùm lấp được vẻ hoang lạnh. Rẻo biển càng cô quạnh qua từng đợt gió hanh, vài cái thuyền úp chỏng chơ trên bãi đá. Diêu chạy chân trần ra đón chúng tôi. Tôi nhìn làn da thiếu nữ căng ánh màu mật ong, hai má đỏ như rặng mây hồng. Tôi mê chết mùi tỏa ra từ người Diêu, thứ mùi đặc trưng của biển mà lâu nay đi xa tôi ám ảnh. Mùi của hơi nước nhờn ẩm, nắng và gió khô tanh, bầu trời lạnh, những cánh buồm căng phồng hứng nước. Tất thảy đột ngột ào đến như một trận gió ướt. Chỉ khẽ chạm mùi hương ấy thôi, mà khoang miệng tôi đã râm ran vị muối mặn nhừ.
Dương nép vào tôi thật sát. Nó rụt rè trốn ánh mắt Diêu. Nhưng Diêu không mảy may liếc nhìn thằng nhỏ, mà mải mê kể chuyện làng chài. Tôi mải nhìn đắm vào đuôi tóc em xỏa ngang vai, mềm như một thứ tơ quý. Nó vung vẩy theo từng lúc Diêu nghiêng đầu, rồi bỗng vụt thoắt đi như đuôi một con cá bạc vừa quẫy đáy nước trong văn vắt.
Từ ngày tôi đi, ngôi nhà hầu như không thay đổi chút gì. Một cụm dây leo tốt ngụt trổ xuống bức tường loang lổ đầu hồi những chùm rễ đen ố, lá vàng xao xác rơi ngập khoảng sân hẹp lát gạch đỏ bầm. Ký ức tuổi nên thiếu như móng vuốt khua cào bấu chặt óc tôi. Tôi cảm thấy choáng váng, đến bàn tay mà Dương đang nắm chặt cũng trở nên trĩu nặng. Trước đây khi tôi còn ở nhà, mảnh sân phơi đầy nong cá và mực. Giờ chỉ còn tấm lưới rách treo phất phơ bên chái bếp. Dương nhìn vu vơ mãi về phía ấy. Diêu êm ái vuốt dọc cánh tay tôi, hướng theo cái nhìn của thằng nhỏ.
Diêu trở về rồi, tôi mới đẩy cửa vào nhà. Ban thờ gỗ trơ trọi bức chân dung mẹ đã phủ mờ sau lớp bụi. Suốt bao nhiêu năm sống cùng cha, mẹ vẫn luôn nhìn cha bằng cặp mắt như thế, bình thản, trong suốt, nhưng cả khuôn mặt vẫn như đóng băng trong nỗi buồn. Chỉ có tôi biết bên trong mẹ lúc nào cũng ủ sẵn một ngọn lửa âm thầm, tha thiết, chỉ dành cho tôi. Những lúc nhà chỉ có hai người, gương mặt mẹ bỗng sáng bừng lên như vừa được nắng chiếu rọi. Mẹ ấp lên má tôi, lướt đôi tay rất mềm xuống vành tai trắng lạnh, chăm chú nhìn vầng trán trẻ thơ bằng cái nhìn ngầm ngập âu yếm, như muốn kiếm tìm lại những mảnh ký ức đẹp đẽ qua hình hài tôi. Mẹ nói, tôi là hóa thân của những gì mẹ từng yêu dấu. Tôi lâng lâng như được gió thả giữa trời, ngập trong thương yêu dâng đầy mí mắt mẹ. Phút êm ái chỉ tắt vụt khi bóng cha bước qua ngưỡng cửa. Cha thoáng thấy nụ cười mẹ còn ấm trên tóc tôi, mắt đanh lại và cơ bắp dường như săn lại ngay lúc ấy dưới tấm áo sũng nước. Cha ngó tôi chằm chặp như khi ngồi trên thuyền rình cá mắc lưới. Tôi không chịu nổi cái nhìn như xói thịt ấy, phải vội vàng ngoảnh mặt lên ô cửa sổ, nơi một mạng tơ nhện đang chăng óng ánh vàng. Tôi ngơ ngác không biết tội lỗi mình, vừa muốn nằm trong đôi tay mẹ âu yếm, vừa sợ đổi lại sự hằn học từ cha. Những buổi trưa ấy oi bức hơn bao giờ hết. Nắng hun không khí quanh ba người chúng tôi, miên man đặc quánh, đến hơi thở ra cũng chầm chậm tan lâu.
Chuyến đi rút cạn sức lực thằng bé. Tôi nhìn Dương đang ngủ gục trong lòng mình. Nó nhẹ bẫng, yếu ớt. Sau bao năm đi xa, tôi đã trở thành thằng con trai cường tráng nóng nảy như hằng muốn, chỉ có Dương mãi mãi không lớn lên nổi. Trong tay tôi chở che, nó như ở lại mãi mãi hình hài của đứa bé sáu tuổi, mớ tóc quăn mềm, làn da thơm sữa, vẫn trong veo như một trái táo ngọt. Tôi mang Dương vào trong. Gian buồng mờ tối, vẩn lên thứ mùi của bụi bặm bị giam hãm lâu ngày. Tôi khêu bấc đèn dầu hỏa, nhìn Dương ngủ ngon lành trong quầng sáng tù mù ấm áp.
Chiều phủ ráng vàng trên các mái tôn nhấp nhô bên xóm chài. Mặt nước loang loáng vệt nắng vàng sóng sánh. Diêu cười rộn lên lúc thấy tôi lóng ngóng cầm mái chèo, làm nước bắn lên ướt ngực áo. Diêu không biết rằng ngày còn ở đây, tôi cũng chưa bao giờ biết chèo thuyền, không biết bơi, thả vó đánh cá hay câu mực. Tôi là nỗi nhục nhã của cha. Dân bãi bảo rằng chỉ có những đứa trẻ không bị nghiền nát mới đủ mạnh mẽ, nên trẻ con làng chài thường lao vào sóng nước mà sớm lớn lên. Chỉ có tôi cứ mãi là kẻ lạc loài.
Ngồi sau Diêu, tôi tham lam hít hà mùi biển. Mùi tanh ngọt của những mẻ cá phơi trên khoang thuyền ban sáng. Mùi mặn dưới nếp gấp khuỷu tay, trong nách Diêu, ẩn ẩn bên trong tấm thân dẻo dai tròn lẳn. Tôi ngửi thấy hơi thở dài vô tận của gió từ đầu bên kia đưa lại, xuôi chiều sóng nước. Hai khuỷu tay em thu vào duỗi ra theo mỗi nhịp khỏa nước, mồ hôi trên bắp tay rịn lên ánh mịn. Diêu săn chắc ngon lành như con cá bông diêu, tôi nhìn vào cánh tay mịn màng loáng ướt, biết là cắn ngập vào sẽ mặn tứa chân răng. Tôi quây kín, nhốt chặt mùi vị tưởng tượng ấy vào trong phổi, trong lồng ngực, cho đến khi cả người đầy ứ.
Trời đã bớt oi bức lúc tôi hối hả trở về nhà. Dương ngồi trên giường, hai bàn chân nhỏ xíu đung đưa. Ánh mắt xao xác của nó sao mà giống mắt mẹ. Ánh nắng le lói sắp tắt kéo vệt trên gò má xanh xao, nửa bờ vai mảnh dẻ ngập giữa luồng sáng tù mù của bấc đèn cháy khét.
- Sao Ngạnh đi lâu thế? Nhà không có điện. Em phải tự thắp đèn. Bóng đèn làm bỏng tay em!
Ngón tay nhỏ xíu vươn lên, giơ chênh vênh trong chạng vạng bóng chiều. Dải sáng mờ lạnh cuối ngày lui dần trên hình hài em, và chỉ sót lại đường nét đôi vai ảm đạm mơ hồ, một mảnh tóc tơ gần như bất động. Thằng bé vẫn ở đây. Tôi muốn nắm lấy ngón tay nhỏ xíu lạnh lẽo ấy, tôi muốn ủ đốm sáng nhỏ nhoi kia giữa hai bàn tay, chỉ mong cho ngọn lửa của mình đừng tắt.
Đêm. Căn buồng oi ả như trời trước cơn dông bão. Dương nằm nghiêng nghiêng, chìm sâu vào đêm lặng. Tôi còn không cảm nhận được hơi thở trẻ thơ, chúng nhẹ bẫng như một màn sương mỏng. Mồ hôi dấp dính trên da, chúng tôi ôm nhau như muốn nhập vào thành một. Tôi muốn khảm em vào từng thớ thịt, để không điều gì làm tổn hại được tới nó, con thỏ non bé bỏng của tôi. Trăng chiếu xiên xiên ô cửa sổ đan lưới mắt cáo, chiếc giường của chúng tôi bồng bềnh, bồng bềnh dưới bóng trăng. Chúng tôi đã trở về, ngủ lại đây trong căn buồng niên thiếu. Bốn bức vách mù mù tối, đã ngấm đủ tiếng khóc, quát tháo rít gào, gầm gừ của quá khứ rồi sẽ có ngày ném trả lại chúng tôi những tiếng vọng vỡ rạn kinh người từ xa xôi kéo về. Trước đây, ngày nào cha cũng uống rượu. Rượu làm căn nhà lúc nào cũng xông lên mùi cay xóc, đôi khi giữa giấc ngủ mê man, tôi cũng vô thức ứa nước mắt.
Gió thổi rào rạo giữa vòm lá sau vườn mênh mang gió. Tôi choàng dậy lúc nghe tiếng bước chân trên khoảng sân lát gạch. Tiếng chân nhẹ và ướt. Mùi cá ươn tanh tưởi, mặn gắt chợt quanh quẩn sau tấm rèm che cửa sổ. Tiếp đến là tiếng đập cửa dồn dập, thô bạo, gấp gáp, giống hàng chục nhát búa nện vào óc tôi rung lên. Tâm trí bỗng trôi tuột về thuở nhỏ, về những đêm âm u, cha đột nhiên quay về nhà, mình mẩy ướt đầm sau cả chiều giăng lưới. Nếu tôi không kịp ra mở cửa, sẽ bị tống ngay một cú đá vào bụng. Cha sấn tới, dấn vào tôi sức mạnh đàn ông, liên tiếp, thô bạo, cho đến khi tôi nằm co quắp trong góc nhà. Tôi không gượng dậy nổi, không còn cả kịp choáng váng. Dương giật thót mình.
- Cha về phải không, anh Ngạnh?
Nó rúc sâu vào tôi. Như con cá nhỏ muốn lặn sâu vào lòng nước.
- Không. Đồ nhát chết. Là gió đấy. Cứ ngủ đi, tao thức canh chừng. Nếu cha về, tao sẽ đuổi lão.
Dương đã bớt run. Gan bàn tay tôi cũng ứa mồ hôi lạnh, của cả sự căm hận và khiếp hãi. Nó thì thào:
“Ngạnh đừng sợ. Mình chỉ ở nhà thêm ít lâu nữa thôi” – Nó bảo – “Hôm nay em thấy đảo bên kia biển rồi. Chị Diêu nói nó là đảo gì nhỉ? À, đảo Yến. Đảo ấy sẽ to lắm, to hơn cả nhà của mình. Ở đấy không có cha. Nhưng có một cái nhà sơn trắng, với cửa sổ màu xanh dương. Anh đã kể cho em như thế, phải không? Chỉ có mình ở đấy với nhau thôi. Anh không cần phải sợ cha nữa”.
Đó là câu chuyện mà tôi đã kể với Dương hàng trăm lần, bởi mỗi đêm trước lúc nhắm mắt ngủ, tôi đều muốn vẽ ra cho nó những hình ảnh êm đềm. Có một buổi sáng trời trong như rót mật, trên biển sẽ hiện ra một cánh buồm màu trắng căng phồng như trong câu truyện cổ tích. Con thuyền ấy sẽ đưa chúng tôi đi ra đảo. Nơi đó không có cha. Chúng tôi có thể an ổn ở bên nhau mãi mãi.
Tôi chưa bao giờ nhìn thấy một cánh buồm trắng trong đời. Trên rẻo biển heo hắt này, chỉ có loáng thoáng phía xa những mảnh buồm nâu cũ mèm, hoặc vài chiếc xuồng gắn cờ hiệu xanh đỏ, nhưng đã bạc đến độ không còn nhìn ra màu sắc. Đó chỉ là câu chuyện vu vơ để dỗ thằng nhỏ ngủ yên, nhưng nó lại luôn tin điều ấy. Ngày còn ở nhà, sáng nào Dương cũng trốn cha ra ngồi trên bãi cát, nhẫn nại chờ đợi, tìm một cánh buồm trắng phồng lên trong gió sớm. Từ khi nó biết vẽ tranh, căn nhà chỉ la liệt những cánh buồm trắng xóa.
3.
Ngày thứ ba trở về, Ngạnh ra vịnh cùng tôi với cặp mắt đỏ ngầu, hằn đầy tơ máu.
Ngạnh mang đôi mắt của mẹ. Đôi đồng tử mở to, mê mang như chứa cả một đại dương đầy sương mù. Khi mới qua tuổi mười bốn, tôi đã yêu cặp mắt ấy đến độ mỗi lần thấy Ngạnh đi qua nhà, bốn mắt nhìn nhau đăm đắm, tôi đã bối rối quay đi ngay, môi run lên trong xáo động đầu đời.
Gần nhau đến vậy, thế mà tôi vẫn không dám hỏi vì sao Ngạnh đột ngột quay về sau chừng ấy thời gian, sợ chạm vào vết thương bên trong vẫn còn âm ỉ buốt nhức. Ngạnh trở nên kì lạ từ ngày về ở nhà. Mỗi lúc ngồi cạnh nhau, Ngạnh vẫn rùng mình lúc tôi ve vuốt dọc cánh tay, vậy mà tâm trí vẫn đang chơi vơi ở một thế giới khác, không phải hiện thực mà chúng tôi đang sống. Tôi đã tưởng Ngạnh sẽ bỏ làng chài mà đi, đi cho đến hết đời.
Ở đây, nắng đổ chang chang suốt tháng và phủ trùm không khí oi nồng lên làng chài mỗi ngày một thêm xác xơ. Mặc cho nắng tưới đẫm làn da, sáng sáng Ngạnh vẫn ra ngồi trên bãi đá, hướng mặt ra đảo. Tôi không dám chạm vào tấm lưng mỏi mệt cô quạnh ấy, chỉ lặng ngắm cái gáy dầy chắc hồng ửng lên trong nắng mai. Có lần tôi kiếm cớ ngồi sau Ngạnh, xem phía ấy có gì mà bữa nào Ngạnh cũng ngóng trông bằng cặp mắt quá đỗi tha thiết. Tôi thấy vài cụm rau muống bò lan trên cát, sóng lăn tăn tấp vào bờ vỏ ốc và rác rưởi, mặt biển thênh thênh loang nắng, những con sứa lửa dềnh lên theo thủy triều, một con thuyền bập bềnh đơn độc tít phía xa… Cả đời mỏi mòn bám vào lòng biển, vậy mà làng chài cứ mãi nghèo. Với tôi, biển buồn đến độ hình như cả chục năm trước có một trận gió đã quét qua đây và đến bây giờ vẫn đứng lặng thinh ủ ê trên bãi. Dưới những tán phi lao lào xào gió, mọi sinh hoạt làng chài diễn ra trong âm thầm cần mẫn, vì thế những chuyện lạ làm người ta nhớ rất lâu. Thím Hòa vẫn còn kể chuyện nhiều năm trước, có một người đàn bà đã lưu lạc đến đây, với nước da trắng xanh và cái bụng nặng nề, gần như lả đi trên bãi đá. Buổi sáng chú Sinh đi thu lưới, người ấy với theo xin một ngụm nước mát. Chẳng biết hai người nói gì sau đó, mà chú đã dìu được người ấy về ở mãi trong ngôi nhà lợp tôn liêu xiêu, giữa xóm chài.
Ngạnh không phải là đứa con của biển. Sợi dây nối kết Ngạnh với nơi này cũng lỏng lẻo như cuộc gặp gỡ của chú Sinh buổi sáng ấy. Ngạnh chỉ thật sự thuộc về làng chài từ khi có thêm Dương.
Đó cũng là lần đầu ở bãi xảy ra xô xát. Buổi sáng, chú Sinh neo thuyền ở miết ngoài phá, Ngạnh còn kịp vẫy tay với tôi lúc hối hả chạy từ phá về nhà. Sau cả đêm lênh đênh ngoài khơi, đám đàn ông lại uống rượu trên thuyền, chú Hòa nhìn bả vai chú Sinh cuồn cuộn trơn nhẫy mồ hôi, tăc lưỡi, người như thế mà phải nuôi con thằng khác. Một người đế thêm, vợ thì mềm như bún, trắng nõn trắng nà, ở với lão chồng cục cằn, khác nào trăng rằm chảy xuống cống. Chú Sinh đứng phắt dậy, tia mắt dữ dội phóng thẳng vào đám đàn ông như một lằn chớp lóe. Nếu thím Hòa không kịp chạy đến khóc van, có thể chú Sinh đã giằng lấy mái chèo, đánh người đến vỡ óc.
Chú Sinh thô bạo đến thế nào, cả dân bãi đều biết. Tôi luôn thấy Ngạnh ra khỏi nhà với một bên má tím bầm. Đôi khi, sau những cơn bão bất ngờ, người ta không thấy chú dong thuyền về nữa. Nhiều người tưởng chú Sinh đã bỏ xác ngoài khơi. Nhưng đến lúc không ngờ nhất, chú lại trở về, khỏe khoắn và hung bạo, giống như ngấm thêm sức mạnh của những đêm giông và sấm sét. Có buổi tôi đã chứng kiến người đàn ông ấy ăn hết một con bạch tuộc còn sống. Con bạch tuộc bằng một nắm tay, vậy mà chú Sinh nhai cắn ngon lành, mặc những cái xúc tu quằn quại bấu dấp dính lên má, lên hai bên tóc mai nhớp nháp. Tôi còn thấy chú nhai nghiến những con cá cơm nhảy tanh tách trên lưới, lúc khát thì cắm đầu vào lu nước mưa uống ực từng ngụm. Ngày thím Hòa cất được người đàn ông đã trương phềnh lên trong vó, người vẫn nồng mùi rượu đế, cả bãi xôn xao bảo rằng chú Sinh uống rượu say quá ngã xuống biển, chỉ có tôi không dám đi xem người chết. Khi ấy Ngạnh đã đi rồi, nếu không tôi tự hỏi Ngạnh sẽ thế nào lúc chứng kiến cảnh tượng ấy.
Tôi muốn bù đắp cho Ngạnh gấp nhiều lần những mất mát đã qua. Tôi yêu mặt biển đêm như yêu mê đôi mắt Ngạnh. Những đêm thuyền giăng đèn câu mực, mặt nước hắt lên mạn thuyền lung linh đẹp lạ kì. Cả một quãng biển rì rào êm ái, cuồn cuộn ánh vàng, in váng cả một bầu trời sao huyền diệu lấp lánh. Đêm rằm, trăng dìu dịu chảy đầy thuyền nơi chúng tôi nằm sóng đôi. Tôi nhấc tay, phác trong bóng trăng đường nét cơ thể Ngạnh dẻo dai rắn chắc, múi bụng gồ cao, bắp thịt đỏ au vồng lên sau lớp áo. Ngạnh mang dáng vóc của một thằng trai biển lăn lộn nhiều năm trên đầu sóng, đến hơi thở cũng nồng nã vị đàn ông mê hoặc. Gió đêm mơn man như làn lụa mỏng, lướt trên da thịt chúng tôi ôm xiết lấy nhau rồi nở bừng trong mê đắm. Mắt Ngạnh thật sự thỏa mãn lúc đầu ngón tay và đầu lưỡi chúng tôi yên lặng khám phá nhau. Ngón tay Ngạnh lúc nào cũng dính màu vẽ trăng trắng, vạch lên eo tôi những vệt sóng chầm chậm tỏa lan. Mỗi lúc đằm mình giữa mặt biển rười rượi váng trăng, tôi lại muốn đôi môi mơ màng của Ngạnh trên môi mình. Ngạnh nói hơi thở tôi, làn da tôi mặn hơi muối. Tôi muốn truyền cho Ngạnh vị mặn mòi ấy. Hôn, tôi bắt Ngạnh há miệng, như bón cho Ngạnh từng ngụm sự sống. Từng chút, từng chút một, cho đến khi hai đứa đầy ứ mùi biển, lịm người trong tay nhau. Sau dáng vóc cường tráng, phần đơn độc bất lực trong Ngạnh làm tôi xót xa, tôi không biết làm gì để xoa dịu cho Ngạnh ngoài những nụ hôn đẫm ướt. Con người ấy từng bị bão gió hất tung ra khỏi biển, tôi muốn làm ngọn hải đăng sáng ấm, là cái rễ cây đâm sâu vào đất, nối Ngạnh trở về. Tôi muốn cho Ngạnh thấy tương lai và bắt Ngạnh quên đi quá khứ từ ngày ra đi.
(MH: Sưu tầm)
Sau mỗi đêm mê đắm, Ngạnh lại trở về con người cô đơn trầm lặng như trước, vẫn bó gối ngồi trên bãi đá mỗi buổi bình minh. Dường như bên trong Ngạnh luôn có sẵn một cơn giông âm ỉ ủ trong người, một ngày nào đó sẽ vỡ bung ra thành cả hàng trăm hàng ngàn trận bão gió. Chỉ một vết kích nhỏ cũng làm Ngạnh trở nên bất ổn. Như ngày đầu tiên mới về nhà, bốn tấm cửa gỗ đóng im lìm, chỉ còn tấm lưới rách treo phất phơ bên chái bếp, Ngạnh nhìn mảnh lưới trừng trừng. Tôi ve vuốt dọc cánh tay, mong làm dịu đi sự xáo động trong Ngạnh lúc ấy. Tôi để Ngạnh tựa vào mình, chờ khi cơn choáng váng ấy dịu bớt, cho đến khi Ngạnh trở lại hiền hòa, bình thản như mặt biển đêm.
4.
Đã từ lâu tôi không được ngủ một giấc tròn vẹn. Có lúc sự mỏi mệt làm trĩu nặng mí mắt, nhưng nỗi âu lo khiến tôi phút chốc bừng dậy. Ngày nào tôi cũng sống trong một nỗi sợ hãi mơ hồ. Sợ trong giấc mơ mê mỏi, cha sẽ trở về, mang Dương đi mất.
Những ngày ở làng chài dài lê thê hơn bao giờ hết. Khoảng không gian quanh nhà hâm hấp nắng trưa, nghe rõ cả tiếng vỡ tách đột ngột của vỏ cây dưới cái nắng khô cháy. Ngôi nhà im vắng như đang phơi mình chờ chết, tẻ ngắt nhợt nhạt không còn chút sinh khí nào. Từ ngày trở về, mắt thằng nhỏ càng thêm buồn. Càng xanh xao vàng vọt như chẳng còn sức sống. Nó nằm lả trên bàn, hoặc lặng lẽ đi khuất sau cánh cửa, tôi không còn gọi được nó nữa. Có những buổi chiều ngột ngạt váng vất, chúng tôi không nói với nhau tiếng nào. Một dải bụi lửng lơ đứng im trong nắng, tôi thầm đếm bước thời gian chầm chậm trôi trong cõi im lặng nhễ nhại đến điên người.
Dương không nói, nhưng tôi biết nó âm thầm trách tôi giữ nó bên mình quá lâu, khiến Dương dần thu mình thành một cái bóng u uất. Tôi chất đầy trên giá cả mấy hộp màu vẽ và truyện cổ tích, nhưng điều ấy cũng chẳng làm thằng nhỏ vui lên. Nó cặm cụi vẽ, rồi phút sau đã vung tay quăng quật, làm tranh bay lả tả khắp nhà. Tôi chỉ muốn giữ nó tránh xa thế giới đầy rẫy tàn nhẫn ngoài kia, nhưng có phải vì thế mà Dương mãi không lớn lên nổi? Tôi muốn mang Dương ở bên cạnh mình, ngày ngày, đêm đêm, không để ai cướp thằng nhỏ đi mất.
Những đêm từ ngày trở về tôi không sao chợp mắt nổi. Tâm thần luôn căng như sợi xích, bởi dường như cha vẫn lẩn quất quanh chúng tôi. Giữa khuya, bốn bức tường rùng rùng những bàn tay kéo đến bấu cào đến tróc vôi, chỉ có Dương ngủ mê man chẳng hề hay biết gì. Buổi sáng tôi như vẫn thấy từng dấu chân ướt mờ cuồng loạn đi quanh nhà. Ngay cả chiếc giường tôi nằm cũng biến thành cả một đại dương thẳm sâu dằn dữ. Chúng chênh chao, cuộn xoáy mỗi đêm, chúng kéo tuột tôi vào ác mộng tuổi niêu thiếu. Ngày ấy Dương còn chưa ra đời, chỉ có tôi và mẹ. Những chiều bị cha bắt theo thuyền đi lưới, tôi kêu thét, níu lấy cửa, tấm phản, bất cứ cái gì trong tầm tay với. Bởi tôi biết cha có thể tàn ác tới độ nào. Đến quãng nước ngập quá đầu, cha thích thả tôi xuống giữa biển, bắt tự bơi đến thuyền. Ngày ấy, lòng biển tối âm âm như vòm miệng loài thủy quái, tôi chới với giữa mặt bể bốn bề tung sóng. Tôi cuồng loạn giãy dụa, tôi co rút thân mình, chỉ sợ có bàn tay nhợt nhạt từ dưới vươn lên, kéo tuột bàn chân vào cõi tối tăm sâu hút. Nước xộc vào mọi kẽ nứt trên người khiến tôi thấy mình như con cá vừa mắc lưới nằm đợi chết. Đôi khi nỗi sợ trở nên quá đầy, tôi chỉ muốn chia nhỏ mình ra, muốn tự tay xé đôi người, để linh hồn vụn nát, tan rã hàng dặm dưới đáy sâu. Và khi được kéo lên, tôi bò rạp nôn như tháo gan tháo ruột, rồi kiệt sức nằm như đã chết trên khoang thuyền. Sự sợ hãi của tôi như liều kích thích cơn cuồng vọng trong cha. Hình như cha hài lòng với ý nghĩ, rằng sinh mệnh của chúng tôi mãi mãi do cha nắm lấy.
Sau này, lúc nghe tôi kể lại, Dương có vẻ sợ sệt lắm. Nó rùng mình ôm lấy hai vai:
- Sợ lắm. Em không theo cha ra thuyền đâu!
Tôi trấn an Dương, nói rằng sẽ không bao giờ để nó trải qua chuyện ấy. Dương là hóa thân bé bỏng của tôi. Tôi không để thằng nhỏ đi qua tuổi thơ giống mình.
Dương có vẻ rất thích Diêu. Nó giục tôi đi với Diêu luôn luôn. Trăng vừa lên quá bãi, nó đã đẩy tôi ra cửa, cười cười:
- Ngạnh đi đi. Em không rình coi đâu.
Tôi nghĩ đến vẻ lém lỉnh của thằng nhỏ lúc ghì Diêu trên cát, hướng ra phía biển đêm sóng sánh ánh vàng. Sóng xâm xấp lên vành tai Diêu hồng ửng, mớ tóc dài xấp xõa, dềnh lên trên từng đợt nước như muốn trôi tuột về phía biển. Tôi hoảng hốt xiết chặt Diêu bằng cả sức mạnh đàn ông, chỉ sợ bất chợt vuột tay, em sẽ hóa thành cá bơi đi mất.
Ngọn đèn quả nhót trên miếu thờ thổ địạ hắt quầng sáng đỏ nhòe lên hai tấm thân chúng tôi hối hả quấn riết, ghì sát không rời. Diêu run rẩy lúc tôi đưa tay cởi áo. Làn da chúng tôi áp vào nhau, khe khẽ thì thầm, cọ sát êm đềm đầy sinh thực. Một cách dịu dàng, Diêu thâu lại tất cả vẻ đẹp mềm mại của biển. Tôi muốn ủ đôi môi mình khát cháy lên hai đầu vú nhỏ nhắn, cứng cáp, thơm nhè nhẹ ấy. Muốn miết bàn tay qua những đốm tàn nhang nhàn nhạt trên gò má, dọc cần cổ, lấm tấm trên mảnh ngực Diêu rám hồng. Tôi là con thuyền chao đảo trong bão, tôi muốn cắm ngập vào tấm thân ấy như vùi mình trong bến bờ ấm dịu, để níu giữ, neo đậu, để cho gió bão chẳng còn ném tôi vào khoảng không cuồng dã mịt mù. Tôi rướn người lên, gấp gáp đến độ thô lỗ dấn mình vào khoảng tối thẳm sâu, các bắp thịt căng cứng mỏi nhừ như sắp rã ra, tan thành nước.
Người tôi cũng tan thành nước lúc thấy bóng cha lừng lững đi trên sóng. Tôi bỗng thấy bải hoải rã rời như vừa bị một màn sương xám lạnh mịt mù từ đâu vây phủ tâm trí. Tôi đuối giữa hai chân Diêu giữa lúc mê cuồng nhất. Tôi như con cá mắc cạn nằm chết lặng trên cát ướt, không thể vùng vẫy, không thể bơi đi. Cha sẽ ám theo chúng tôi cho đến hết đời.
Dường như bước chân cha vẫn theo tôi trở về nhà. Tôi ngửi thấy mùi cá tanh phảng phất, cả hơi thở đầy giận giữ, hực lên phả sau gáy. Tôi vẫn bước đi, chỉ chờ cha bổ vào mình, nghiền nát tôi như bao lần cha nghiến chân lên cát mịn. Chưa khi nào tôi bình thản như đêm rằm ấy, biết rằng bản thân bất lực, một phần sức sống trong tôi đã chết, chẳng thể vãn hồi. Màn sương xám lạnh theo tôi đến tận cửa nhà mới tan, bởi Dương đã đứng đó chờ sẵn.
Thằng nhỏ chìa cho tôi xem bức tranh vừa vẽ ban sáng. Màu vẽ vẫn còn dinh dính trên tay em hay cả bàn tay tôi, không có cách nào gột rửa. Tranh em vẽ ngôi nhà hai người, hòn đảo xanh, ngôi nhà trắng, ô cửa sổ màu xanh dương. Hình ảnh ấy chúng tôi đã nhắc tới bao lần, nhưng chưa bao giờ sắc trắng trên giấy lại lạnh lẽo đến độ làm tim tôi nhức nhối như khi ấy:
- Đây là anh. Đây là chị Diêu.
- Em ở đâu, Dương?
- Em chỉ vẽ hai người thôi. Em đâu thể ở với Ngạnh mãi được. Đến lúc anh phải có cuộc đời khác rồi.
Không. Sao Dương không hiểu, tôi không cần cuộc đời khác. Cuộc đời của tôi, ở đây, chúng tôi nối kết với nhau bằng tình thân ruột thịt. Tôi đã mất đi tất cả những gì thân yêu, nên chẳng còn điều gì làm tôi sợ hãi. Lúc ấy, tôi đã nghĩ sẽ lại mang Dương bỏ làng chài mà đi, đi cho đến hết đời.
5.
Bình minh hôm ấy lộng lẫy và tĩnh lặng. Tôi thu mình đi trong gió sớm, mặt biển sạch tinh không gợn một cánh buồm bởi lúc này thuyền còn chưa về bến. Chuyện hồi đêm khiến tôi xốn xang không chợp mắt nổi. Tôi xô cửa tìm Ngạnh. Ngôi nhà vắng thênh và lạnh như biển, đồ đạc ngổn ngang trong ánh sáng mờ nhòa. Vài cái ghế chỏng chơ xô lệch, một giá gỗ ảm đạm chất đầy màu vẽ, tấm màn xanh trên cửa sổ bay phơ phất. Trên bàn gỗ phủ bụi, hai cái bàn chải lớn bé cắm trong cốc nhựa đổ nghiêng ngả. Hàng trăm bức tranh vụng về vung vãi khắp nhà, ào ra trước mắt tôi la liệt những cánh buồm trắng. Chúng hiển hiện đầy trơ trọi như vừa bị kéo giật khỏi một giấc mơ hoang đường. Chúng chồng chéo nhau, xóa nhòa nhau đến độ không còn phân biệt nổi hình khối. Chỉ còn một màu trắng tịnh mịch phủ đầy không gian, trắng đến gai mắt.
Ngạnh ngơ ngác bước ra từ gian buồng tối. Mới qua một đêm, tôi xót xa nhận thấy Ngạnh giống như người vừa lưu lạc nhiều năm ròng. Râu cằm mọc lởm chởm, mắt trũng sâu, hai má không còn sắc đỏ của máu. Ngạnh mới hơn hai mươi tuổi, vậy mà sự sống trên người bỗng mất tăm không chút dấu tích. Ngạnh cuồng dã đêm qua vụt biến đâu mất, giống như vừa bị rút hết ruột, chỉ còn lại chiếc bình trơ trọi trống rỗng. Ngạnh đờ đẫn đi về phía tôi như người mê, như chưa bừng tỉnh khỏi giấc mơ dài.
- Dương đâu?
Ngạnh cuống cuồng đi quanh nhà, bối rối vò bức vẽ trong tay đến nhàu nát.
- Dương đâu? Anh phải đi tìm Dương…
- Ngạnh!
Tôi nghe tiếng mình cất cao rồi rơi xuống mặt nước lao xao vụn vỡ. Căn nhà bỗng chốc phơi mở thênh thang, rộng mênh mông như biển. Có phải Ngạnh bị nhấn chìm trong thế giới ấy quá lâu, nên không thể tìm được bến bờ? Qua bậc tam cấp, tôi mở cửa bếp, dắt Ngạnh đi vào. Ngạnh thập thững bước sau tôi, trắng bệch như hình nhân bằng giấy.
Tôi trỏ cho Ngạnh thấy tấm lưới rũ trên nền nhà. Sóng lăn tăn trong đáy mắt Ngạnh, rồi vỡ ra, ào ạt ngợp trời của nỗi đau vừa bung vỡ.
6.
Luồng sáng nhờ nhợ trước bình minh như vừa bị ai cầm chổi phũ phàng quét sạch, chúng tôi vụt đứng giữa buổi trưa nắng cháy cát, nắng lóa đến độ tôi phải đưa tay che lấy mặt. Cha sầm sập xông thẳng vào nhà, bắp chân đỏ au còn dính vảy cá. Cha thô bạo ghịt đầu tôi vào vách tường ám khói, hơi rượu cay nồng xông lên từ khuôn miệng gằn gừ, nhễ nhại mùi cá tanh khẳn, xô vào tôi chuỗi âm thanh rin rít đầy cáu giận. Từ ngày không còn mẹ, cha càng đối với chúng tôi như với hai kẻ lạ trong nhà. Tôi biết cha lại muốn mang chúng tôi ra thuyền cho cha xem trò giải khuây. Tôi đã quen với điều ấy, nhưng Dương còn quá nhỏ. Tôi vùng xô cha ra bằng cả sức mạnh. Cha ngẩn người trước sự phản kháng sau chót, rồi bổ vào tôi bằng cơn giận dữ vừa bung. Tấm lưới khô rũ trong góc nhà, giờ bỗng vụt sống dậy theo cánh tay cha chụp lên đầu tôi như quăng một mẻ lưới. Nó tanh tưởi, mặn ướt, tôi mở trừng mắt, thấy mình trơ trọi như con cá mắc cạn. Vẳng lại trong ánh nắng nhớp nhúa, tôi nghe tiếng van khóc của Dương non nớt đứt quãng, vỡ tan thành từng mảnh vụn. Nước mắt của nó không làm cha mảy may động lòng. Hai cánh tay cuồn cuộn vẫn vung cao, quật xuống tới tấp cho đến khi tôi rũ trong góc.
Lúc cha bỏ lên nhà ngủ, tiếng khóc của Dương vẫn quanh quẩn bên tôi. Lúc này tôi mới ngấm trong mình trận đòn tàn bạo ban nãy. Tôi nhấc đôi chân tê cứng, chỉ muốn vùi mình trong giấc ngủ sâu. Dương bò lại bên tôi, nó vẫn nấc lên từng tiếng khe khẽ, mí mắt sưng mọng, xoa xoa lên những vết thương bật máu bằng bàn tay trẻ thơ mũm mĩm, non nớt dịu dàng. Thằng nhỏ ra sức thổi lên tấm thân bầm dập của tôi, nói rằng thổi thổi rồi sẽ không đau nữa.
- Em đi ra thuyền với cha, thì cha không đánh anh nữa, phải không?
Tôi muốn nói với Dương đừng như thế, nhưng mí mắt trĩu nặng không nhấc nổi. Tôi kéo nó về phía mình, phủ bàn tay rời rã lên mái tóc tơ ấm áp. Ngay cả trong giấc mơ nặng nề, tôi vẫn thấy nước mắt nó rỏ trên ngực áo tôi, ướt đẫm.
Không còn ai gọi tôi khi chiều xuống. Căn nhà vắng tanh lúc tôi choàng tỉnh dậy. Hơi ấm quanh tôi vụt biến mất, tôi mang tấm thân đầy thương tích, lảo đảo đi tìm cha, hai bên thái dương giần giật buốt nhức.
Ráng chiều đỏ bầm như máu. Tôi quăng mình vào từng đợt sóng chẳng còn biết sợ hãi. Dương ở đâu? Biển thẳm xanh im lìm không một lời đáp. Trên ghe, cha nằm xoãi tay chân, say đến không mở nổi mắt. Hàng chục vỏ chai rượu vứt lăn lóc quanh người.
Mảnh thủy tinh toé vụn ghê rợn, ánh mắt tôi cũng lạnh như thủy tinh vỡ.
- Dương đâu?
- ….
- Nói đi! Nói!
Cha lờ đờ nhìn tôi, như thể chẳng hề biết tôi trên đời. Cha cười hậc một cái, khô khốc, rồi chỉ vu vơ về phía mặt biển tung sóng, cả đại dương trước mặt chao đảo như một chảo nước sôi sùng sục. Dương!
Có phải ông mang nó xuống biển, rồi quên mất? Có phải? Tôi muốn gào lên tiếng gầm của con thú, nhưng rốt cuộc lại lịm người sụp xuống vực sâu. Nỗi sợ hãi này quá đầy, tôi không còn mang nổi. Tôi muốn ném mình cho biển, dìm cha xuống đáy nước, xin biển trả lại Dương cho tôi. Tôi ấn người say xuống mặt biển, bắt mở trừng mắt, bắt cha chỉ nơi nào có em. Bàn tay tôi rùng lên một cái cuối cùng trong nỗi tuyệt vọng man rợ. Không biết đến bao lâu, khi tôi nhấc người lên, lồng ngực đã lạnh buốt, chiếc ghe trống rỗng người, chỉ còn lại đống vỏ chai vỡ vụn.
Gió quất ràn rạt bên má tôi nhòa nước. Lúc úp mặt vào lòng ghe, tôi nghe thấy tiếng gọi khe khẽ:
- Anh Ngạnh!
Và khi quay đầu lại, tôi thấy Dương đang lặng lẽ đứng chờ. Nó bình thản đứng trên mặt biển, hình bóng nhợt nhạt như sắp tan vào sóng.
Tôi ôm Dương trong vòng ôm hẫng hụt, trước khi hình hài nhỏ bé thân thuộc ấy chầm chậm tan đi. Tôi muốn nói với nó, đi khỏi nơi này thôi. Mình không cần đợi con thuyền nào nữa cả. Ở cùng anh, là một nửa của anh. Bên anh. Trong anh. Chúng mình vẫn ở bên nhau mãi. Chỉ cần rời khỏi đây, sẽ chẳng còn ký ức nào cả, chẳng còn đau đớn nữa…
7.
Chưa bao giờ biển lại yên lặng như vậy. Yên lặng như thể một bể muối tinh sạch nằm xếp lớp cạnh nhau bình thản chờ đợi, im phăng phắc. Thế giới đã vỡ nát, tôi gập người xuống vì một cơn choáng váng khủng khiếp vừa trào lên trong óc. Tôi muốn xẻ linh hồn thành hai nửa, nhưng hơi ấm của Diêu vẫn níu chặt lấy tôi. Tôi nhìn bàn tay vẫn hay nắm tay Dương, vệt màu vẽ trên ngón trỏ nhức nhối đến chói mắt. Những bức tranh của chúng tôi vung vãi, rơi lả tả đầy trời. Hôm ấy, mặt biển nhợt nhạt như mắt cá chết, và từ phía đảo lấp lánh xa xôi, hàng trăm cánh buồm trắng kéo về như những cánh bướm chấp chới muốn bay lên. Tôi không biết mình đang ở đâu trong cõi trắng xóa mênh mông ấy.
Truyện ngắn của Bùi Thanh Thùy
Phạm Giai Quỳnh đưa bài