Tác giả của các bức ảnh nổi tiếng như “Đi trực chiến”, “Cảnh giác”, “Chạy đâu cho thoát”, nghệ sỹ nhiếp ảnh Mai Nam đã trút hơi thở cuối cùng vào 4h30 ngày 7-1 tại Bệnh viện Hữu Nghị, hưởng thọ 85 tuổi.
Dành cả cuộc đời cho nhiếp ảnh
Là một trong những hội viên sáng lập Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam, nhà báo, NSNA Mai Nam đã dành cả cuộc đời cống hiến cho nền nhiếp ảnh nước nhà. Bén duyên với nhiếp ảnh từ ngày làm việc tại Ban Tuyên huấn Trung ương Đoàn Thanh niên cứu quốc (chiến khu Việt Bắc) để rồi sau đó, ông đã cùng chiếc máy ảnh đi suốt chiều dài đất nước, đến với những nơi đầy hiểm nguy và gian lao của cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Nhà nhiếp ảnh Mai Nam từng có mặt tại tuyến lửa Vĩnh Linh, Quảng Bình. Tại đây, ông đã kịp thời ghi lại không khí chiến đấu của quân và dân Quảng Bình với những khoảnh khắc hào hùng, ác liệt về cuộc chiến. Trở ra Bắc, ông hăm hở đi đến nhiều làng quê, ghi lại không khí sản xuất của người dân nỗ lực xây dựng quê hương và chi viện sức người, sức của cho miền Nam ruột thịt.
“Đi trực chiến”, bức ảnh nổi tiếng của nhà nhiếp ảnh Mai Nam
Các bức ảnh như “Đi trực chiến”, “Cảnh giác”, “Chạy đâu cho thoát”… đã trở thành các tác phẩm nhiếp ảnh đỉnh cao của nền nhiếp ảnh nước nhà, đưa đến bạn bè quốc tế hình ảnh chân thực về cuộc chiến tranh vệ quốc của nhân dân Việt Nam. Đặc biệt, với tư cách là phóng viên ảnh Báo Tiền Phong, ông đã nhiều lần được chụp ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại các kỳ họp Quốc hội, các cuộc mít tinh, kỷ niệm lớn… Đến nay, gia tài của ông ngoài những bức ảnh quý giá, còn có gần 200 bức ảnh chụp về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với các tác phẩm ảnh báo chí và nghệ thuật có giá trị, ông đã được trao tặng giải thưởng Nhà nước về VHNT năm 2007.
Người nghệ sỹ của công chúng
Với phong thái gần gũi, dễ mến, ông nổi tiếng là người nghệ sỹ của công chúng, được bạn bè, đồng nghiệp và các nghệ sỹ nhiếp ảnh đặc biệt yêu mến. Ngôi nhà số 104 phố Tô Hiến Thành nơi ông ở đã trở thành nơi tụ họp của các nghệ sỹ nhiếp ảnh và nơi đi về của các nhà nhiếp ảnh miền Nam mỗi khi có dịp ghé thăm Hà Nội. Với nhà phê bình lý luận nhiếp ảnh Vũ Huyến, ngay cả khi về già, Mai Nam vẫn là “chàng thanh niên” vui vẻ. Đi lên từ công tác Đoàn, đàn và hát đều giỏi, ông biết cách biến những cuộc gặp gỡ, giao lưu trở nên rôm rả và vui tươi. Chính tính cách trẻ trung ấy, Mai Nam hầu như đã xóa đi khoảng cách tuổi tác với lớp nghệ sỹ đàn em, đàn cháu.
Từng giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật khóa III, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật khóa IV (Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam), ông luôn tâm huyết với sự phát triển của nền nhiếp ảnh nước nhà. Ngay cả khi tuổi cao sức yếu, Mai Nam vẫn chịu khó đi đến các cuộc triển lãm ảnh để cập nhật các xu hướng nhiếp ảnh mới, nhận xét và thậm chí thẳng thừng phê bình một bức ảnh nhiều “sạn”.
Cách đây 1 tháng, tại Triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế 2015, nhà nhiếp ảnh Mai Nam vẫn còn khỏe, gặp anh em đồng nghiệp, ông còn bắt tay rất thân tình từng người. Thế rồi, chỉ sau một trận ốm, NSNA Mai Nam đã không qua khỏi. Tin ông từ trần thật đột ngột. Dù biết đã ở cái tuổi “gần đất xa trời”, nhưng sự ra đi của ông vẫn làm những người yêu mến tác phẩm và con người Mai Nam không khỏi tiếc nuối. Thôi thì số trời đã định, tuy không còn hiện diện trên cõi đời này nhưng tấm lòng của ông với các nghệ sỹ và hàng trăm tác phẩm quý giá sẽ còn được nhiều thế hệ ghi nhớ và lưu giữ.
Lễ tang nhà nhiếp ảnh Mai Nam bắt đầu từ 9h ngày 10-1 tại Nhà tang lễ Bệnh viện Thanh Nhàn. Lễ truy điệu vào hồi 11h cùng ngày. Điện táng tại Đài hóa thân Hoàn Vũ.
Theo Phạm Thu Hương – An ninh Thủ đô