Dịch giả Lê Hồng Sâm, Phùng Ngọc Kiên giới thiệu bạn đọc tuyển tập ba truyện ngắn cho thấy bút pháp được gọt giũa đến độ hoàn mỹ của đại văn hào Pháp.
Gustave Flaubert (1821 – 1880) là một trong những tiểu thuyết gia có tầm ảnh hưởng của Pháp. Ông thường dành nhiều thời gian gọt giũa bút pháp với mong muốn “đứa con tinh thần” đạt độ hoàn mỹ. Điều đó được thể hiện qua sự trau chuốt trong các tiểu thuyết như Bà Bovary, Salammbô… Những năm cuối đời gặp nhiều mất mát, mệt mỏi khiến Flaubert lao vào sáng tác nhanh. Tuyển tập mang tên Ba truyện kể của ông được ra đời trong quãng thời gian ấy (tác phẩm xuất bản tại Pháp năm 1877), gồm: Một tấm lòng chất phác, Truyền thuyết về Thánh Julien hiếu khách, Herodias.
Trước đây, dịch giả Lê Hồng Sâm từng dịch truyện ngắn Một tấm lòng chất phác. Hai truyện còn lại vừa được dịch giả, nhà nghiên cứu Phùng Ngọc Kiên chuyển ngữ. Tuyển tập này phát hành trong nước vào tháng 11.
Sách “Ba truyện kể”.
Một tấm lòng chất phác kể về Félicité – một hầu gái – tới phục vụ trong nhà bà Aubain sau cuộc tình buồn. Cô lần lượt chăm sóc những đứa trẻ trong gia đình, cùng một con vẹt tên Loulou. Nhưng rồi tất cả đều rời xa Félicité, người đi học xa, người đi viễn dương… và mất. Đến khi bà Aubain qua đời, Félicité cạn kiệt sức lực bởi sự tận tụy. Trong một lễ rước, Félicité lịm dần trong cơn mê sảng thần bí.
Truyền thuyết về Thánh Julien hiếu khách kể về Julien – người sinh ra trong một tòa lâu đài yên bình. Ngày Julien chào đời, hai nhà hiền triết đã dự đoán số phận của ông: một người đoán ông sẽ thành hoàng đế, người khác cho rằng ông sẽ là một vị thánh.
Thuở nhỏ, Julien rất tàn bạo. Sau khi giết một con hươu mẹ và một con hươu con, Julien lên đường chạy trốn khỏi lời tiên tri của một con hươu phán rằng ông sẽ giết cha mẹ mình. Trong cuộc phiêu lưu, Julien kết hôn với con gái một vị hoàng đế. Một ngày, cha mẹ Julien tìm được tòa lâu đài nơi ông ở, được vợ ông mời vào nghỉ ngơi. Trở về sau chuyến đi săn, Julien nhìn thấy bóng hai người, sinh nghi ngờ vợ, bèn đâm sâu vào tim họ. Kinh hoàng phát hiện ra hai người vừa bị hại là cha mẹ, Julien bỏ đi, trở thành kẻ ăn xin, rồi thành một ẩn sĩ. Tới khi trao cho một người bị hủi cái ôm nồng ấm, Julien nhận ra đó chính là vị thần đưa ông về với Chúa.
Herodias là truyện ngắn được viết lại theo một chương trong Tân Ước. Câu chuyện xảy ra vào một ngày duy nhất, tại tòa thành nằm bên biển Chết – nơi ở của quan Hérode Antipas. Trong buổi tiệc sinh nhật, Hérode đã chém đầu Iaokanann (Thánh Jean- Baptiste) – người công khai chỉ trích ông loạn luân với cháu gái Herodias. Câu chuyện này được Fleubert sáng tác từ cảm hứng với bức phù điêu trên nhà thờ Rouen, Pháp.
Nhân dịp Ba truyện kể phát hành tại Việt Nam, buổi tọa đàm về tác phẩm được tổ chức tại Trung tâm Văn hóa Pháp (24 Tràng Tiền, Hà Nội) vào ngày 25/11. Tham dự chương trình, ngoài hai dịch giả Lê Hồng Sâm, Phùng Ngọc Kiên còn có nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, giảng viên Trần Hinh – người chuyên nghiên cứu, giảng dạy văn học Pháp.
Theo Lam Thu (Vnexpress)