Dù trời mưa, các dịch giả tiếng Nga hiện sinh sống tại Hà Nội đã nhiệt tình tham dự. Họ đều bày tỏ niềm vui và coi sự ra mắt của Quỹ hỗ trợ quảng bá văn học Việt Nam – văn học Nga như một sự khích lệ đối với đội ngũ dịch giả tiếng Nga.
Theo quyết định của BCH Hội nhà văn VN, dịch giả Thuý Toàn sẽ đảm nhiệm vai trò Giám đốc Quỹ, còn hai Phó Giám đốc là dịch giả Lê Đức Mẫn và Thụy Anh. Hội đồng cố vấn về chuyên môn của Quỹ có sự tham gia của PGS.TS Phạm Vĩnh Cư, nhà thơ – dịch giả Bằng Việt, các dịch giả Đoàn Tử Huyến, Vũ Thế Khôi, Từ Thị Loan.
Dịch giả Thúy Toàn tại buổi gặp mặt của Quỹ.
Dịch giả Quỳnh Hương, hiện làm việc tại Thông tấn xã Việt Nam, một người vừa dịch xuôi vừa dịch ngược với thâm niên 25 năm làm nghề cho biết: “Đây thực sự là một tín hiệu vui cho các dịch giả tiếng Nga sau một khoảng lặng đáng tiếc. Hy vọng với những sự hỗ trợ thiết thực, Việt Nam sẽ có được một đội ngũ dịch giả chuyên nghiệp”. Dịch giả Doãn Mai Linh, hiện giảng dạy tại Khoa đào tạo sau đại học Học viện Ngoại giao, từng học tập ở Nga và có thời gian làm việc tại Đại sứ quán Việt Nam tại Nga bày tỏ: “Việt Nam rất thiếu những tác phẩm văn học được dịch và quảng bá ra tiếng Nga, việc tăng cường giới thiệu các tác phẩm cũng là mong muốn của phía bạn, rất mong thời gian tới Chính phủ hai nước sẽ có nhiều hoạt động hỗ trợ cho việc này”. Trong số các ý kiến tại buổi gặp mặt, có dịch giả lưu ý đến yếu tố thị trường của các bản dịch, làm sao phải thu hút được bạn đọc thì mới lâu bền, để đạt được yếu tố này rất cần sự lưu ý của Hội đồng cố vấn.
Dịch giả Vũ Thế Khôi nói rằng, nếu chỉ trông chờ vào nhà nước và các tổ chức chính thức thì vẫn còn nhiều khó khăn và hy vọng những ai yêu mến văn học Nga sẽ chung tay xây dựng Quỹ. Ngay sau khi Quỹ được thành lập, bản thân dịch giả Vũ Thế Khôi cũng đã hỗ trợ 5 triệu đồng và bước đầu kêu gọi các học trò cũ của ông đóng góp cho Quỹ. “Riêng tôi với sự chịu ơn văn học Nga và tiếng Nga, trước mặt các bạn ở đây tôi xin hứa, từ nay tôi in bất kỳ cuốn sách dịch từ tiếng Nga nào cũng xin trích mười phần trăm nhuận bút để đóng góp vào Quỹ”.
Dịch giả Phạm Vĩnh Cư phát biểu.
PGS.TS Phạm Vĩnh Cư tại buổi gặp mặt đã gọi dịch giả Nga Marian Tkachev (người vừa được Hội Nhà văn VN tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngày sinh) là người bạn chí thân, chí cốt, chí tình của Việt Nam, đã làm được những việc lớn lao quảng bá văn học Việt Nam ra tiếng Nga và các nước khối XHCN, làm cho văn học Việt Nam được biết đến tại các nước Đông Âu. Theo PGS.TS Phạm Vĩnh Cư, “Marian Tkachev, người dành cả cuộc đời để dịch văn học Việt Nam, là một tấm gương đáng để các dịch giả Việt Nam học tập”. Về ý nghĩa sự ra đời của Quỹ, ông Cư nói rằng, bản thân ông cũng như dịch giả Vũ Thế Khôi đã hơn một lần ấp ủ xây dựng Quỹ nhưng gặp nhiều khó khăn, nhất là việc thành lập xuất phát từ phía các cá nhân, nên việc không thành. Vì thế, việc ra mắt Quỹ một cách chính thức với sự hậu thuẫn của Hội Nhà văn VN và các tổ chức uy tín sẽ rất thuận lợi cho quá trình hoạt động.
Tại cuộc gặp mặt, dịch giả Thúy Toàn cũng công bố một số đầu việc đang được triển khai từ phía Quỹ, đó là việc giới thiệu để các dịch giả người Nga dịch một số tác phẩm văn học Việt Nam như tiểu thuyết “Hồn bướm mơ tiên” của nhà văn Khái Hưng, “Mưa mùa hạ” của nhà văn Ma Văn Kháng, “Mẫu thượng ngàn” của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh cùng tuyển tập truyện ngắn, thơ Việt Nam thời kỳ 20 năm trở lại đây. Vào ngày 24/7 tới đây, tại Trung tâm Khoa học và văn hoá Nga, Quỹ cũng sẽ giới thiệu bản dịch tiếng Nga đầu tiên cuốn “Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm” do dịch giả hai nước thực hiện.
Dịch giả Vũ Thế Khôi đang phải nằm viện nhưng vẫn trốn bác sĩ đến dự buổi gặp.
Theo tuyên bố của dịch giả Thúy Toàn, Quỹ sẽ “xây dựng, đào tạo hoặc tái đào tạo một đội ngũ dịch giả vững nghề, say nghề, yêu nghề” mà cụ thể là sẽ hỗ trợ kinh phí để một số dịch giả trẻ Việt Nam sang Nga học tập hoặc tham gia các khóa học ngắn hạn về dịch thuật. TS, dịch giả Thụy Anh, cho biết, có rất nhiều dịch giả đang sinh sống ở các địa phương khác không có điều kiện tham dự buổi gặp mặt cũng đã liên hệ và bày tỏ sự quan tâm đến sự ra mắt của Quỹ. Chị nói: “Quỹ cũng sẽ xây dựng những tiêu chí lựa chọn tác phẩm dịch cũng như tiêu chí các tác phẩm được hỗ trợ đảm bảo sự công bằng, khách quan bám sát những yêu cầu của việc hỗ trợ quảng bá văn học giữa hai nước”.
Trước đó, tại trụ sở Hội Nhà văn, vào ngày 11/5, Quỹ hỗ trợ quảng bá văn học Việt – Nga đã ra mắt cùng với sự kiện kỷ niệm 80 năm ngày sinh nhà văn, dịch giả Nga Marian Tkachev (28/5/1932). Quỹ trực thuộc Hội Nhà văn Việt Nam, ra đời với mục tiêu kết nối, tham gia kiến tạo và tổ chức các hoạt động dịch thuật, giới thiệu văn học giữa hai nước, các hoạt động giao lưu văn học và bồi dưỡng đội ngũ dịch giả tiếng Nga… nhằm hỗ trợ tích cực cho tiến trình quảng bá văn học giữa hai nước. Trụ sở của Quỹ sẽ đóng tại Tạp chí Văn học nước ngoài – Hội Nhà văn VN, số 9 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội.
Dương Tử Thành
Nguồn: eVan.