Vào giờ ăn trưa ngày 9-5 (giờ địa phương) ở nhà hàng Drouant (quận 2, Paris), Hội văn học Goncourt gây nhiều bất ngờ trong lễ công bố giải Goncourt dành cho truyện ngắn, thơ và tiểu thuyết đầu tay (thường gọi chung là giải Goncourt mùa xuân).
 |
| Nhà văn 32 tuổi Joseph Andras đoạt giải Goncourt dành cho tiểu thuyết đầu tay với tác phẩm về cuộc chiến Algeria – Ảnh: S. Rezvan |
Giải Goncourt dành cho truyện ngắn được trao cho tuyển tập Histoires (Những câu chuyện) của nữ tiểu thuyết gia 54 tuổi Marie-Hélène Lafon. Bỏ qua ba ứng viên khác lọt vào chung kết, toàn thể ban giám khảo đã dồn phiếu cho Marie-Hélène Lafon. Đây là điều hiếm khi xảy ra ở giải Goncourt.
Marie-Hélène Lafon là giáo viên tiếng Pháp, Latin và Hy Lạp. Bà bắt đầu viết khá trễ (34 tuổi) nhưng đã nhận chín giải thưởng văn học nổi tiếng trước khi nhận giải Goncourt dành cho truyện ngắn. Đặc biệt, bà đã đoạt giải Renaudot des lycéens năm 2001 với tiểu thuyết đầu tay Le soir du chien (Buổi tối của con chó).
Giám khảo Eric-Emmanuel Schmitt ví von về Marie-Hélène Lafon: “Nếu Flaubert có con gái thì cô ấy tên là Marie-Hélène Lafon”.
Không trao cho một tác giả như thường lệ, giải Goncourt dành cho thơ được trao cho tổ chức Printemps des poètes (Mùa xuân của các nhà thơ) vì toàn bộ những cống hiến của tổ chức này cho thi ca. Quyết định này cũng nhận được sự đồng thuận tuyệt đối của ban giám khảo.
Cuối cùng, giải Goncourt dành cho tiểu thuyết đầu tay thuộc về tác phẩm De nos frères blessés (Về những người anh em bị thương tổn của tôi) của nhà văn 32 tuổi Joseph Andras – một người không có tên trong danh sách chung kết vì tác phẩm của ông chỉ phát hành ngày 11-5. Đây là một sự lựa chọn bất ngờ, đặc biệt và dũng cảm của ban giám khảo.
Tiểu thuyết De nos frères blessés tái hiện cuộc đời của chàng thanh niên công nhân Fernand Iveton (1926-1957) – người châu Âu duy nhất bị xử tử trong cuộc chiến Algeria (1954-1962) vì đã tham gia FLN (Mặt trận giải phóng quốc gia Algeria).
Joseph Andras nhận được năm phiếu bầu so với bốn phiếu dành cho Catherine Poulain và một phiếu dành cho Loulou Robert. Là người kín đáo và ít xuất hiện trước công chúng, Joseph Andras đã nhờ biên tập viên của mình đến nhận giải.
Nhận xét về De nos frères blessés, giám khảo Philippe Claudel nói: “Đây là tiểu thuyết đầu tay nhưng khi đọc nó, ta ngạc nhiên bởi sự chín chắn, chững chạc, cách viết và cách xây dựng”.
Đây là năm thứ hai liên tiếp mà tiểu thuyết đầu tay về cuộc chiến Algeria nhận giải Goncourt. Năm ngoái, vinh dự này thuộc về tác phẩm Meursault, contre-enquête (Meursault, phản điều tra) của Kamel Daoud.
| Phát sinh từ giải Goncourt nổi tiếng (bắt đầu trao từ 1903), giải Goncourt dành cho truyện ngắn, thơ và tiểu thuyết đầu tay ra đời lần lượt vào các năm 1974, 1985 và 2009. Ba giải này được công bố vào tháng 5 trong khi giải Goncourt (chỉ dành cho tiểu thuyết) công bố vào tháng 11. |