Khẳng định không dùng chiêu trò để gây sốc, lôi kéo sự chú ý của người khác, chỉ có một mong ước là có thể toàn tâm toàn ý cho việc viết, Đỗ Nhật Phi, tác giả đoạt giải Nhất của “Văn học tuổi 20” vừa khởi động dự án viết văn có phần chẳng giống ai là “vay bằng tiền, trả bằng văn”.
Gây quỹ cộng đồng
– PV: Đỗ Nhật Phi vừa khởi động dự án viết văn “vay bằng tiền, trả bằng văn”. Bạn có thể nói rõ hơn?
– Tác giả Đỗ Nhật Phi: Thực ra cách làm này của Nhật Phi không mới mà chỉ là một dự án theo hình thức “crowd funding” (gây quỹ cộng đồng) đã phổ biến trên thế giới nhiều năm nay. Nói đơn giản là người dùng sẽ đặt trước, thanh toán trước cho sản phẩm, họ sẽ nhận được khi nó ra mắt. Sản phẩm này có thể đã hoàn thành chỉ chờ sản xuất hàng loạt, đang dang dở hoặc mới chỉ là ý tưởng. Một số website gây quỹ cộng đồng lớn trên thế giới có thể kể đến kickstarter.com, ig9.com. Ở Việt Nam, hiện cũng có 2 website là Comicola.com và Betado.com.
– Dự định cuốn sách của bạn bao giờ xong? Bạn có thể nói đôi điều về nội dung được không?
– Tôi sẽ cố gắng hoàn thành cuốn sách trong khoảng 1 năm. Dự kiến ít nhất phải dài gấp đôi “Người ngủ thuê”. Đây là một tiểu thuyết kỳ ảo, một câu chuyện có chút tình yêu, có chút đấu tranh vì hòa bình. Tên tạm đặt là “Thị trấn mùa đông”. Câu chuyện diễn ra ở một thế giới giả tưởng, với 2 “đơn vị hành chính” nằm kề nhau, được vận hành bằng những quy luật riêng.
– Ý tưởng này đến với Phi như thế nào?
– Tôi chỉ đơn giản muốn có được một chút “xa xỉ” để sáng tác cuốn kế tiếp mà thôi. Khác chăng là tôi chỉ đặt ra một mức góp quỹ duy nhất tương ứng với một sản phẩm, thay vì đặt ra nhiều mức kèm theo nhiều hình thức quà tặng.
– Phi sẽ thuyết phục người khác cho mình ứng trước 99 nghìn đồng để viết văn ra sao? Phi có cái gì để người ta tin?
– Tôi sẽ không cố gắng để người ta phải dồn tiền cho mình. Nếu họ cảm thấy tin được tôi thì họ sẽ đặt sách thôi. Nhật Phi chỉ có duy nhất cái này thôi (chỉ vào đầu). Huy động vốn là việc của các nhà kinh tế, không phải của nhà văn. Nhật Phi không thấy mình liều, miễn là còn ngồi gõ máy được thì sẽ viết xong. Mà cũng có gì để mất đâu, hiện tại “cẩn thận” thế nào thì cái tên Nhật Phi cũng rất mờ nhạt, bám lửng lơ vào một giải thưởng mà thôi.
Viết để trả nợ bạn đọc
– Có người bảo, Đỗ Nhật Phi đang tỏ ra đáng thương khi cầu cứu bạn đọc ứng tiền trước để viết văn. Phi sẽ nói điều gì?
– “Nhật Phi đáng thương thật mà”. Đùa thôi, điều này hoàn toàn phụ thuộc vào cách nhìn của từng người. Nếu văn chương không có chút giá trị nào với họ, họ hoàn toàn có quyền cười vào mặt tôi và những người đã tin tưởng mà đặt trước. Còn nếu văn chương (mà cụ thể là sách), có một giá trị nào đó, vậy ta có gọi một sự thanh toán trước cho giá trị đó là “cứu” một kẻ “đáng thương” không? Thậm chí nếu dự án gây quỹ thành công, tôi thậm chí còn trở thành một kẻ đáng thương hơn nữa vì đang mang một khối nợ lớn, không chỉ là ân tình. Với lại, viết để trả nợ thì có vui không?
– Nếu không có ai đặt trước, Phi sẽ không hoàn thành cuốn sách này? Tôi tưởng, viết là nhu cầu tự thân của nhà văn chứ?
– Thật hài hước khi người ta cứ đòi nhà văn phải đáp ứng mọi nghĩa vụ công dân rồi lại kêu tại sao không có tác phẩm lớn? Rowling sống bằng trợ cấp thất nghiệp, Dazai Osamu sống cả đời bằng trợ cấp của gia đình, Lev Tolstoy thì đốt cả một gia sản trong đời viết văn,
Modiano không làm một công việc nào khác từ sau cuốn tiểu thuyết đầu tiên. Còn Kafka luôn than phiền không đủ thời gian viết, sau lao lực mà chết sớm. Đương nhiên, tôi không có ý định quẩn quanh. Nhưng ta không thể biết được ngày mai sẽ thế nào hay ta còn có được bao nhiêu ngày mai.
– Đã có bao nhiêu bạn đọc ủng hộ cách làm của bạn? Giả dụ không đủ số lượng trên thì sao?
– Nếu không đủ số lượng hoặc không đạt được ít nhất 80% thì Nhật Phi sẽ làm đúng như lời mình nói, không mở thêm các hình thức thanh toán nào cả. Khi đó, cuốn sách có thể sẽ cần tới 2, 3 năm để hoàn thành. Sau 1 tuần đăng dự án công khai trên trang facebook cá nhân, đã có 70 cuốn sách được đặt.
– Cảm ơn và chúc bạn thành công!
Theo An Ninh Thủ Đô