Lao Đao
Sáng ngày 5/12/2017, tại Trụ sở Hội Nhà Văn Việt Nam đã diễn ra buổi gặp gỡ, giao lưu với nhà thơ Ko Un. Ko Un là nhà thơ nổi tiếng bậc nhất hiện nay ở Hàn Quốc. Không những thế, ông cũng được biết đến ở nhiều nước khác và nhiều lần được đề cử giải Nobel.
Ở Việt Nam Ko Un (ảnh) đã có ba tác phẩm được dịch. Trong đó, Vạn đời người là một tác phẩm rất lớn của Ko Un mới được dịch giả Lê Đăng Hoan chọn dịch và xuất bản năm 2017.
Đến dự buổi giao lưu, về phía Hàn Quốc có nhà thơ Ko Un cùng phu nhân, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền và Trưởng đại diện người Hàn Quốc tại Việt Nam. Về phía Việt Nam, có nhà thơ Nguyễn Quang Thiều – Giám đốc Nhà xuất bản Hội Nhà văn, nhà thơ Trần Đăng Khoa, đông đảo các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu cùng các cơ quan thông tấn, báo chí tại Hà Nội,…
Trong lời giới thiệu, Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã bày tỏ sự ngưỡng mộ, yêu quý đối với nhà thơ Ko Un, xem Ko Un như một trong những nhà thơ lớn không chỉ của Hàn Quốc. Với việc được đề cử giải Nobel, Ko Un là một niềm mong đợi của châu Á và những ngươi yêu thơ. Nhà thơ Trần Đăng Khoa gọi lần đến Việt Nam này của Ko Un là “sự trở về” như một người nhà. Ông nhấn mạnh: Văn hoá Hàn Quốc ngày càng hiện diện nhiêu hơn trong đời sống Việt Nam. Để hiểu Hàn Quốc, không chỉ qua phim ảnh, ca nhạc, mà cần phải đọc văn học trong đó có thơ Ko Un.
Nhà thơ Ko Un (đội mũ) tại buổi gặp gỡ tại Hội Nhà văn Việt Nam – Ảnh: Hà Nội mới
Phát biểu tại buổi giao lưu, ngài đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hàn Quốc khẳng định: đây là sự kiện quan trọng trong dịp kỉ niệm 25 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Hàn Quốc. Với người dân Hàn Quốc, mỗi lần đến dịp trao giải Nobel, mọi người lại hồi hộp chờ đợi tin vui từ Ko Un. Nhận định về tập thơ Vạn đời người, ngài đại sứ cho rằng: Ko Un viết về cuộc đời những nhân vật từ cổ đại đến hiện đại, ẩn chứa những vui buồn của cuộc đời, đồng thời mang những hi vọng cho hiện tại và tương lai. Vạn đời người gồm 30 quyển, viết về 5600 nhân vật, trong 5000 năm lịch sử với hơn 4000 bài thơ. Tập thơ Lê Đăng Hoan tuyển dịch chỉ là một phần nhỏ với 108 bài thơ. Tại buổi giao lưu, dịch giả Lê Đăng Hoan cũng giới thiệu về cuộc đời thăng trầm, chìm nổi và sự nghiệp thơ ca rực rỡ của Ko Un. Ông xem Ko Un là một ngươi cha, ngươi thầy, và là niềm may mắn trong cuộc đời dịch thuật của ông. Ko Un sinh 1933 tại một thành phố nhỏ của Hàn Quốc. Ko Un có tuổi thơ cực khổ. Đau đớn và khổ ải nhất là những năm tháng chiến tranh. Vì thế, ông lâm vào chủ nghĩa hư vô và đã tìm đến cái chết bốn lần nhưng bất thành, sau đó ông đi tu 10 năm. Đây là lần thứ hai Ko Un đến Việt Nam, lần thứ nhất năm 1969. Từ 1969, Ko Un đã nói, Bác Hồ chính là Việt Nam, đồng thời ông nhận thấy rất rõ tư tưởng thống nhất Bắc Nam của Hồ Chí Minh.
Phần phát biểu của Nhà thơ Ko Un rất sinh động và nhiều ý nghĩa, Ông nói: tôi không phải đi từ quốc gia này đến quốc gia khác, tôi là người châu Á, đang đứng giữa châu Á. Trước một châu Á hiện đại, tôi xem Việt Nam như quê hương của mình. Đến Việt Nam, tôi như trở về quê hương. Rời Việt Nam tôi để lại một nửa trái tim mình. Tuổi thơ của tôi sống bằng gạo An Nam. Hàn Quốc và Việt Nam có nhiều điểm tương đồng, đặc biệt là bị ngoại xâm lâu dài, liên tục. Với những khổ nạn đã trải qua, tình cảm của hai nước càng thắm thiết hơn. Nhũng năm 20 tuổi, tôi đã nghe tiếng Điện Biên Phủ. Với sự kiện này, Việt Nam đã tiếp thêm sức mạnh cho châu Á và thế giới. Tiếp sau đó, Việt Nam lại tiếp tục chống Mĩ, trở thành nguồn sức mạnh tinh thần của châu Á. Thế nên, là một người châu Á, chúng ta không quên những người đã ngã xuống vì cuộc sống hôm nay.
Nói về tập thơ Vạn đời người, nhà thơ Ko Un nhấn mạnh đến những trải nghiệm khổ ải của đời người. Vạn đời người là một trường thi, với sự kết chuỗi của đời sống con người, lịch sử từ xưa đến giờ. Mặc dù ông được được tiếp cận và có nhiều kinh nghiệm về các trường phái nghệ thuật nhưng Vạn đời người lại hoàn toàn tự nhiên, giản dị, không theo một lí thuyết nào.
Người ta thường nói, thơ Ko Un như một đại ngàn. Đến giờ, Ko Un đã có hơn 100 đầu sách, thơ ông được dịch 33 thứ tiếng. Bộ trưởng Bộ Văn hóa Hàn Quốc đánh giá: Ko Un là lịch sử văn học Hàn Quốc, là một nhà thơ hiếm có của nhân loại.
Văn nghệ Quân đội
Phạm Thúy Quỳnh đưa bài