VNQĐ – Man Booker quốc tế 2021 vừa công bố danh sách rút gọn, trong đó nổi bật từ hồi kí gia đình của Maria Stepanova đến bài luận lịch sử của Éric Vuillard.
06 nhà văn lọt vào danh sách rút gọn năm nay: Maria Stepanova, Olga Ravn, Benjamín Labatut (hàng trên); David Diop, Éric Vuillard, Mariana Enríquez
Lucy Hughes-Hallett, trưởng ban giám khảo giải thưởng năm nay cho biết 06 cuốn sách lọt vào danh sách thể hiện sự khéo léo và độc đáo phi thường. “Sau khi đọc 125 cuốn sách ở vòng sơ khảo, chúng tôi nhận thấy mình bị ảnh hưởng bởi những tác phẩm đã làm mờ ranh giới giữa tiểu thuyết và phi hư cấu”.
Bà khẳng định sách hư cấu có rất nhiều hình thức khác nhau, trong đó một số tác phẩm được viết như một cuốn lịch sử, số khác nổi bật tính cá nhân sâu sắc, khá giống với thể loại hồi kí. “Những gì chúng tôi kết luận được là khía cạnh quan trọng và có sức thuyết phục trong phong cách viết tiểu thuyết hiện đại, rằng các tác giả đang thực sự vượt quaranh giới”.
Khi nghiên cứu tác phẩm When We Cease to Understand the World (tạm dịch: Khi chúng ta ngừng hiểu thế giới) của nhà văn người Chi-lê Benjamín Labatut, Hughes-Hallett cho biết ban giám khảo đã xem xét tác phẩm dưới khía cạnh lịch sử, hồi kí, tiểu luận và tiểu thuyết. Hay nữ nhà văn người Nga Stepanova với cuốn lịch sử về gia đình cô ấy In Memory of Memory (tạm dịch: Kí ức của kí ức) được đánh giá đã “tạo ra phong cách không thể xóa nhòa, một phong cách mới mẻ, một cách nói sự thật chẳng giống ai”.
Hay chỉ dài 80 trang, The War of the Poor (tạm dịch: Chiến tranh của người nghèo) của Vuillard kể câu chuyện về nhân vật Thomas Müntzer, một người có cuộc sống phức tạp trong thời kì Cải chánh Tin lành (một cuộc cải cách tôn giáo ở châu Âu vào thế kỉ 16). Theo ban giám khảo, cuốn sách là một phần “tái hiện lịch sử chói lọi và là một bài giảng mang tính cách mạng, một lời tố cáo dữ dội về bất bình đẳng”.
Hughes-Hallett cho biết, “theo một nghĩa nào đó The War of the Poor là một bài luận lịch sử, nhưng tôi chưa bao giờ đọc bài luận lịch sử có loại năng lượng tưởng tượng rực rỡ như này. Bạn có thể tìm được những bằng chứng lịch sử cho mọi thứ anh ấy đưa vào đây, nhưng điều đó không ngăn được nó là tác phẩm của trí tưởng tượng”.
Giải thưởng sẽ công bố người chiến thắng vào ngày 2/6 tới đây.
Tác giả người Pháp David Diop được lựa chọn vào danh sách năm nay với cuốn At Night All Blood Is Black (tạm dịch: Vào ban đêm, máu có màu đen). Câu chuyện kể về một người línhSenegal bị chấn thương ở mặt trận phía Tây trong cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất. Nó là một cuốn sách kinh hoàng, tàn nhẫn, một tác phẩm huyền thoại về mối quan hệ họ hàng và khủng bố.
Lấy bối cảnh trên một con tàu vũ trụ và được cấu trúc như một loạt lời kể của nhân chứng, tác giả người Đan Mạch Olga Ravn với cuốn The Employees (tạm dịch: Nhân viên) đã tái hiện sự thay đổi từ yêu đương đến lạnh lùng, hài hước và cố ý tục tĩu. Tác giả có khả năng xây dựng cảm giác kinh dị hiện sinh, ngay sau đó là thư giãn và cảm giác đau buồn vào những phút cuối.
Người cuối cùng trong danh sách rút gọn năm nay là tác giả người Argentina Mariana Enríquez với tập truyện ngắn The Dangers of Smoking in Bed (tạm dịch: Nguy hại của việc hút thuốc trên giường). Enríquez cố ý sử dụng các câu chuyện kinh dị, truyện ma hay hư cấu để tái hiện quá khứ đau thương của Argentina. Ban giám khảo cho biết Enríquez đã tạo ra một chủ nghĩa hiện thực kỳ diệu phiên bản 2.0 từ một quan điểm tinh tế về nữ quyền.
Nhà văn lớn người Kenya, Ngũgĩ wa Thiong’o đã bỏ lỡ một vị trí trong danh sách rút gọn sau khi lọt vào danh sách đề cử với tư cách vừa là tác giả vừa là dịch giả cuốn The Perfect Nine. “Có một số tên tuổi nổi tiếng trong danh sách đề cử. Rất tiếc để có danh sách rút gọn này chúng tôi phải bỏ rất nhiều tác giả chúng tôi yêu thích và ngưỡng mộ. Sáu cuốn sách này có lẽ là nổi bật và mới mẻ với chúng tôi”, Hughes-Hallett cho biết thêm.
Man Booker quốc tế 2021 sẽ công bố người chiến thắng vào ngày 2/6 tới đây. Người chiến thắng sẽ nhận 50.000 euro, chia đều cho tác giả và dịch giả. Giải thưởng tôn vinh những tác phẩm văn học hay nhất thế giới viết bằng ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh và được dịch ra ngôn ngữ này.
ĐÌNH PHƯƠNG theo The Guardian
Dẫn theo Văn nghệ Quân đội điện tử