Từ rượu sang viết sách
Nhà văn Dennis Wheatley (1897 – 1977) sinh tại London, là con trai và cháu trai của thương nhân rượu vùng Mayfair. Từ năm 1908 đến năm 1912, ông là thiếu sinh quân tại HMS Worcester, sau đó ông đã dành một năm ở Đức học cách làm rượu vang. Tháng 9/1914, ở tuổi mười bảy, ông gia nhập quân đội và sau đó chiến đấu ở Cambrai, St Quentin và Passchendaele.
Xuất ngũ, ông bước vào ngành kinh doanh rượu vang của gia đình, và sau cái chết của cha vào năm 1926, ông trở thành chủ sở hữu duy nhất. Trong thời gian này, ông bắt đầu viết truyện ngắn, một số truyện sau đó đã được xuất bản. Ông còn viết sang tiểu thuyết dài.
Hãng kinh doanh rượu vang của Wheatley bị ảnh hưởng bởi cơn suy thoái vào đầu những năm 1930 và đến năm 1932, ông buộc phải bán gia nghiệp và gần như hoàn toàn phá sản. Cùng với nỗi lo về tài chính và được sự khuyến khích của người vợ, Wheatley đã bắt đầu viết một tiểu thuyết trinh thám khá dài mà ông đặt tên là Three Inquisitive People (tạm dịch Ba người tò mò). Cuốn sách này đưa ra các nhân vật Duc de Richleau và những người bạn của ông ta, trở thành những sáng tạo phổ biến nhất của Wheatley. Sau Three Inquisitive People, ông viết cuốn thứ hai với các nhân vật tương tự, The Forbidden Territory (Lãnh thổ cấm), ngay lập tức được hãng Hutchinson mua quyền xuất bản. Câu chuyện phiêu lưu này được tái bản bảy lần trong nhiều tuần, đã được dịch sang nhiều ngôn ngữ và được hãng Alfred Hitchcock mua quyền chuyển thể thành phim.
Suốt những năm 1930, hàng loạt phim kinh dị được hình thành dựa trên cuốn tiểu thuyết này, đưa Wheatley trở thành tác giả có tiểu thuyết bán chạy nhất thời gian đó. Chính ông cũng là người ham đọc sách, và là người sưu tầm cuồng tín những bản sách hiện đại đầu tiên. Ông đã quen thuộc với tác phẩm của những tác giả như H. Rider Haggard, Conan Doyle, William Hope Hodgson, John Buchan cùng tác giả đặc biệt yêu thích Alexandre Dumas, và ông chịu ảnh hưởng ở những mức độ khác nhau ở mỗi tác phẩm.
Năm 1939, ông trở thành biên tập viên trang Personality của tờ nhật báo Graphic và là một tình nguyện viên viết về chiến tranh. Trong những ngày đầu của chiến tranh, mặc dù đã nỗ lực hết mình, Wheatley vẫn không thể tìm thấy chủ đề chiến tranh phù hợp cho tác phẩm. Trong sự nghiệp của mình, Wheatley đã viết hai cuốn tiểu thuyết trong một năm mặc dù về sau giảm xuống, và ông thường xuyên có một cuốn phát hành vào mùa hè.
Cùng với việc viết những câu chuyện phiêu lưu, Wheatley cũng viết tiểu sử, hai trong số đó được viết trong những năm 1930 là Old Rowley (1933) và Red Eagle (1937). Bốn tiểu thuyết trinh thám hợp tác với Joe Links là một sự chuyển đổi thú vị, đem lại lợi nhuận rất lớn. Các tiểu thuyết này sau đó được chép lại nhiều lần vào cuối những năm 1970, bản gốc do các nhà sưu tập tìm ra với nhiều dòng tư tưởng vật lý được chuyển thành hình ảnh trong bản in lại.
Chỉ riêng tại Anh, ông đã bán được hơn 1.000.000 bản sách trong vòng một năm trong những năm 1960. Cũng thời gian ấy, hai cuốn phổ biến nhất của ông, The Devil Rides out và Uncharted Seas (sau đổi tên thành The Lost Continent) đã được hãng Hammer chuyển thể thành phim.
Đến năm 1970, Wheatley hoàn thành loạt tiểu thuyết Brook Roger và bắt đầu viết cuốn tự truyện dự kiến bao gồm năm phần, sau đó giảm xuống bốn phần. Ông qua đời vì bị suy gan ngày 10/11/1977 ở tuổi tám mươi và tro cốt được cất giữ tại nghĩa trang Brookwood, Surrey, dưới một gốc cây gần cửa ra vào.
Người ra đi, sách biến mất
Tác phẩm của Wheatley được phân thành nhiều loại. Hàng loạt tiểu thuyết có liên quan đến cùng một nhân vật trung tâm hoặc các nhân vật xuất hiện nhiều hơn hai lần. Đó là: Duc de Richleau, Gregory Sallust, Roger Brook, Julian Day. Có thêm mười cuốn bút ký, hai tập truyện ngắn, bốn tiểu thuyết trinh thám, và 18 tác phẩm khác.
Trong những năm 1960 và 1970, các tác phẩm của Wheatley có hiện tượng vượt “doanh số bán hàng”. Tám cuốn truyện ma thuật của ông: The Devil Rides out, Strange Conflict, The Ka of Gifford Hillary, To the Devil – A Daughter, The Haunting of Toby Jugg, The Satanist, They Used Dark Forces, Gateway to Hell đã bán trung bình hàng năm là 80.000 bản mỗi cuốn. Tại thời điểm đó, 59 cuốn sách của ông, tất cả đều được in, ghi nhận doanh thu trung bình hàng năm là 12.000 bản cho mỗi cuốn. Con số này đã cung cấp cho tổng số hơn một triệu bản một năm chỉ riêng ở Anh. Đến lúc ông qua đời vào năm 1977 người ta ước tính rằng Wheatley đã bán được hơn năm mươi triệu bản sách trên toàn thế giới.
Có một điều là 25 năm sau khi ông qua đời, tất cả sách của ông đều biến mất khỏi các hiệu sách. Có một thời gian WHSmith đã trưng bày hàng loạt các kệ sách của ông nhưng bây giờ không còn lấy một cuốn.
Có một số lý do cho điều này. Có nhiều trường hợp bạo dâm trong các tác phẩm của ông, chủ yếu nhằm vào phụ nữ (mặc dù không phải thực hiện bởi những nhân vật chính). Cũng như nhiều nhà văn của thời kỳ này, việc ông nghiêng về phía cánh tả chính trị cực đoan được coi là bức tường thành chống lại sự xâm nhập của cánh hữu cực đoan vào văn học.
Ngoài ra, một số tác phẩm của ông thường xuyên đề cập hình tượng kỳ lạ thời trung cổ, những nhân vật khuyết tật về thể chất hoặc biến dạng bởi cái ác, có nhân vật chỉ có một tay, hở môi, hoặc lác mắt, tất cả như hiện thân của ma quỷ. Do đó, một tỷ lệ tác phẩm của Wheatley gây khó chịu bởi các tiêu chuẩn hiện đại. Một số trang đả kích thô thiển chống lại các sắc tộc thiểu số, đặc biệt trong các trang của Der Sturmer, khiến tác phẩm này cho đến tận ngày nay vẫn chưa được in ra.
Trong khối lượng tác phẩm khổng lồ có một số tác phẩm kinh điển thật sự. Những nghiên cứu lịch sử của ông rất hoàn hảo, thêm màu sắc sống động với sêri Brook Roger. Tiểu thuyết của Wheatley có khả năng tạo ra một thế giới điện ảnh nổi bật sự sang trọng và hứng thú.
Trong cuộc sống riêng tư, ông là một người đàn ông quyến rũ với tính hài hước và được nhiều người yêu mến. Niềm tin tôn giáo của ông là không chính thống, nghiêng về Phật giáo và niềm tin kiếp luân hồi lặp đi lặp lại. Tuy vậy ông đã tìm cách sống đời sống của một tín đồ Kitô hữu và luôn nhận được những lời khen ngợi thực sự bởi lòng khiêm tốn. Chỉ đến cuối đời, ông mới dừng lại trả lời mỗi lá thư của nhiều người hâm mộ. Mặc dù ông đã nhiều năm là nhà văn thành công nhất nước Anh nhưng vẫn chưa một lần được chính thức tôn vinh.
Diệu Diệu
(Theo Theglobeandmail và Denniswheatley.info)
(Nguồn: daibieunhandan.vn)