Chuyên mục TRUYỆN HAY tuần này, Cầm Kỳ Official xin giới thiệu chùm truyện ngắn của nhà văn Nguyệt Chu.
– Hoa trà my trong đêm
– Người con gái Sơn Tây
– Bù nhìn
– Linh tao
– Con nhện
Nhà văn Nguyệt Chu
Tên thật: Chu Thị Thu Hằng
– Sinh 1986
– Sống và làm việc tại Sơn Tây, Hà Nội
– Nghề nghiệp: Giáo viên
– Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hội viên Hội Nhà văn Hà Nội
– Chuyên ngành sáng tác: Văn xuôi
– Có nhiều truyện ngắn đăng trên các báo, tạp chí văn nghệ Trung ương và địa phương như Tạp chí Văn nghệ Quân đội, báo Nhân Dân, Văn nghệ Thái Nguyên… Có nhiều tác phẩm in chung trong các tuyển tập, truyện ngắn và tản văn chọn lọc.
Các tập truyện in riêng gồm:
1. Người canh giữ phù dung, tập truyện ngắn, NXB Văn học, 2017
2. Chiếc khăn của mẹ, tập truyện ngắn, NXB Văn học, 2019
3. Mùi thời gian, tập truyện ngắn, NXB Quân đội nhân dân, 2019
– Giải thưởng:
Giải Nhất cuộc thi Sáng tác cho tuổi thơ năm 2019 do Giáo phận Quy Nhơn tổ chức
Giải Tư cuộc thi Lửa mới do Tạp chí Văn nghệ Quân đội tổ chức năm 2019
– Bắt đầu viết văn từ năm 2012, khi đang là học viên cao học của trường đại học Sư phạm Hà Nội
– Năm 2016, là đại biểu tham dự hội nghị viết văn trẻ toàn quốc lần thứ IX
– Năm 2022, là đại biểu tham dự hội nghị viết văn trẻ toàn quốc lần thứ X
– Quan niệm về nghề văn: Viết là hành trình đi tìm bản ngã.
Bài viết của nhà báo Khánh Vân đăng trên báo Tổ quốc, Nhận định:
“Miêu tả và cảm xúc là thế mạnh trong văn của Nguyệt Chu”
Và Nguyệt Chu tâm sự:
Mỗi khi viết một câu chuyện, tôi thường nhắm mắt và tưởng tượng ra nó. Lúc ấy, trong đầu tôi hiện ra một cuốn phim quay chậm và tôi sẽ viết những thứ tôi đang nhìn thấy hay chính là miêu tả lại khung cảnh đang hiện ra trong đầu tôi. Cũng là tả đấy, nhưng cách tả của tôi thường là nhìn từ lăng kính của xúc cảm. Xúc cảm sẽ chi phối hiện thực chứ không phải là hiện thực đơn thuần như nó vốn có.
Với sở trường viết truyện lịch sử của Nguyệt Chu, nhà văn Uông Triều nhận xét:
Nguyệt Chu viết văn theo cái tạng của mình, người đàn bà nhìn lịch sử theo con mắt của riêng mình. Không quá khắc nghiệt cay độc mà lãng đãng mơ hồ, những trang viết gần như một bài thơ, như mối tình của nàng Điểm Bích với thiền sư Huyền Quang hoặc cái sợi tơ vò khó nói của mối tình giang san Lý Chiêu Hoàng – Trần Cảnh hay người con gái Sơn Tây tên Cầm đã hiến thân một đêm đầy mộng mị, để ngày mai tướng quân Lưu Vĩnh Phúc yên tâm lên đường giết giặc Phú Lang Sa…
Văn của Nguyệt Chu là thứ văn ngọt và mềm, vì thế lịch sử qua đôi mắt và cảm quan nữ tính của người viết cũng mênh mang mơ hồ như một niềm bất tín vừa đủ về lịch sử. Có thể như thế, có thể không phải; những thân phận đàn bà ẩn sau những cuộc chuyển giao định mệnh, trong những nước cờ bạo liệt của các đấng nam nhi vẫn toát lên một cái gì rất đàn bà, khao khát, mê mị, ngu ngơ, cả những đam mê khoái lạc, sống với con người bản năng của mình cũng không phải ngại ngùng.
Mời quý vị đón nghe chùm truyện ngắn này, qua sự thể hiện của nhà văn Võ Thị Xuân Hà, và tác giả.
LINH TAO
Truyện ngắn. Nguyệt Chu
1.
Đất ấy có nhiều hoa Linh Tao nở.
Linh Tao nở từ khô cằn sỏi đá, từ bạc phếch đất đồi trung du ánh ỏi, từ vạt sông khát cháy chỉ còn nghe tiếng cát rền rĩ trong nóng bỏng.
Nở từ những khoảng trời rỗ nát qua những thớ đá ong khắc khoải.
Nở từ cơn mơ của người đàn bà.
Linh Tao nở. Chầm chậm. Từng cánh một. Rồi vỡ òa. Nhưng nhức một vạt sông. Mê đi, ngây dại và đắm đuối.
Linh Tao như khói như sương, mơ hồ và dịu ngọt, lại như dao sắc nhọn cứa vào khóe mắt.
Kha đi tìm mẹ.
Mẹ thường nhìn Linh Tao nở như bị thôi miên. Bao nhiêu nước mắt của mẹ đọng lại trên những cánh hoa mỏng manh và run rẩy. Kha không biết chính xác Linh Tao có màu gì. Nhìn từ xa, Linh Tao bàng bạc lẫn vào sương khói. Nhìn gần thì khi hé nở, Linh Tao màu phơn phớt tím. Nhưng chỉ qua một đêm thôi, cánh hoa trở nên trong suốt và rớt xuống, hóa thành hư ảo.
Mẹ thường nhìn Linh Tao nở vào mỗi hoàng hôn và ban mai. Những lúc ấy Kha lại tất tả đi kiếm mẹ về. Nếu không, mẹ sẽ lạc lối mà chẳng thể trở về được ngôi nhà thân thuộc. Mẹ tìm Linh Tao như mộng du.
Từng bước chân của Kha in dấu vụn đá ong nát đỏ. Kha đi qua con đường mòn ngằn ngặt tím. Bóng Kha gãy gập trong hoàng hôn xô lệch. Đất bụi vương theo chân Kha tơi tả bay lên.
Chục năm rồi ngày nào Kha cũng đi tìm mẹ, bất kể trời nắng hay mưa, nóng đổ lửa hay giá lạnh cắt da cắt thịt. Kể từ khi đôi mắt ngoại đục mờ, đôi chân run run khó đi trên những con đường gồ ghề đá sỏi, ngoại không thể dắt mẹ về được nữa. Kha đã thấy mình là người đàn ông trụ cột của gia đình.
Kha đi qua con đồi trơ trọi vì nắng hạn. Thấp thoáng vẫn chỉ là những bụi Linh Tao đứng ủ rũ bên trời. Nắng cuối ngày xiên vào mắt như những mũi kim, nhoi nhói. Mồ hôi Kha túa ra. Lưng áo ướt sũng dính bết vào người. Những giọt mồ hôi đục ngàu, mặn chát. Kha bước ra sông. Cơ man là cát trắng hoang dại. Linh Tao chấp chới bay. Tím lịm. Con đò đứng im như mắc cạn. Mẹ ngồi giữa những bụi Linh Tao. Kha không thấy mẹ khóc. Nước mắt đã trút hết cho những cánh hoa trong suốt đến vô ngần. Mẹ nhìn con đò cô độc.
Kha ngồi xuống bên mẹ. Mẹ không hề hay biết. Đôi mắt vẫn thả vào sông nước chùng chình. Sắc tím của Linh Tao nhạt dần. Kha nắm lấy bàn tay mẹ.
2.
Kha nghe ngoại kể những mẩu chuyện về mẹ. Có lúc ngoại đang kể lại khóc. Thế là thành dở dang. Bữa khác, ngoại lại kể chuyện khác. Lại ngừng, khóc. Mà Kha cũng không hỏi lại cho tới đầu cua tai nheo, cứ để nó mải miết trôi đi. Đến bây giờ thì ngoại không còn kể nữa. Không phải vì hết chuyện. Kha nghĩ vậy. Có lẽ ngoại thấy giờ không cần kể nữa. Chuyện quá khứ chắp vá chằng chịt. Kể làm chi.
Hồi đó, Kha mới hai tuổi, ngoại bảo vậy, thế nên Kha chẳng nhớ được gì. Tất cả kí ức lúc ấy chỉ còn là một tập rỗng.
Kha chơi lê la ở ngoài sân như bao đứa trẻ ở làng quê muôn thuở với cái mặt lấm lem đất cát. Con chó già vẫn hay liếm mặt Kha một cách hiền lành. Kha ngơ ngác giương đôi mắt trẻ thơ lên nhìn người lạ. Kha không biết đến nỗi đau trong khoảnh khắc ấy. Khoảnh khắc đã nhấn chìm cuộc đời mẹ vào cơn mộng du.
Một người lính đã đến trao cho mẹ giấy báo tử và bộ quân phục của cha. Mẹ sững lại, bàng hoàng. Thế mà mẹ không khóc. Như thể hồn vía đã rời khỏi thân xác mẹ. Một lúc, mẹ rùng mình tỉnh lại rồi chạy ào ra cổng. Kha không biết gì, thấy mẹ vụt đi thì khóc thét lên. Bà nội chạy lại ôm Kha vào lòng dỗ dành. Nước mắt được lau đi rồi hóa thân vào những cánh Linh Tao buồn rười rượi.
Ngoại bảo mẹ chạy ra bến sông. Sông rền rĩ lời ai oán. Bóng mẹ dạt vào những con nước đục ngàu. Mẹ lao ra sông. Lồng lộng gió. Nước sông mặn chát. Dềnh lên. Trùm lấy mẹ. Rồi mở tay ra, đẩy mẹ vào bờ.
Mẹ nằm giữa những bụi Linh Tao. Thiêm thiếp. Nước chảy tràn vào những cánh Linh Tao ướt đẫm. Mùi hương dâng lên nhoi nhói. Mẹ khóc trong cơn mơ sống dở chết dở. Bà ngoại tìm mẹ về.
Ấy là một chiều Linh Tao bạt ngàn sắc tím. Nước mắt mẹ đọng lại, màu tím bay mất khỏi tràng hoa.
Cứ thế bao nhiêu năm, nước mắt mẹ làm nhạt màu hoa tím. Hoa nở trong những cơn mơ câm nín. Rồi mẹ không khóc. Chỉ cười.
Kha và mẹ về ở với ngoại khi nội mất. Nội mất sau khi có giấy báo tử của cha không lâu. Nội ra đi bình thản lạ lùng. Chẳng ốm đau, bệnh tật gì mà như ngủ một giấc dài không muốn tỉnh. Nó cũng vụt qua kí ức Kha không dấu vết.
Chỉ có những cánh Linh Tao mang hình nước mắt của mẹ là cứa vào lòng Kha thành những dấu vết nhức nhối.
3.
Mùi hương Linh Tao thấm đẫm thân thể chị. Kha thấy thế mỗi lần chị đi ngang qua. Kha chưa lần nào nhìn thấy chị khóc để xem nước mắt chị có giống những cánh hoa. Kha đã tự trách mình vì có lúc ao ước giá mà chị khóc.
Nhà chị và nhà Kha cách nhau một cái bờ rào. Nhưng không có giậu mùng tơi vướng vít. Có lúc Kha thầm nghĩ sao lại không phải là “cách nhau cái giậu mồng tơi xanh rờn” như trong thơ Nguyễn Bính. Chị hơn Kha hai tuổi. Cũng chẳng phải là nhiều nhưng chị bao giờ cũng tỏ ra người lớn hơn Kha. Chị học xong cấp 3 rồi nhưng không thi lên nữa. Chị bảo con gái học thế thôi, quan trọng là ở tấm chồng. Nghe chị nói, Kha nghĩ đến mẹ. Cái chết của cha đã làm mẹ như vậy. Chẳng lẽ không có cách gì bôi xóa được. Chẳng lẽ, sau này, nếu như… tấm chồng của chị… Kha không dám nghĩ nhiều thêm nữa.
Kha vẫn thường nhìn chị qua cái bờ rào như những con mắt rỗng. Chị hay quẩy gánh đi vớt bèo ở cái ao nhỏ sau nhà. Những trưa hè, Kha và tụi bạn ngụp lặn trong cái ao đấy rồi về đứa nào đứa nấy ghẻ lở hết cả người. Chị thấy vậy thì cười như nắc nẻ bảo lần sau đừng dại mà tắm ở đó, nước bẩn toàn phân trâu phân bò thôi. Kha ngượng nghịu. Ao tù mà mặt ao, hoa bèo tây tím ngắt. Chị gọi bằng cái tên mĩ miều là hoa lục bình. Chị ngồi ngắm hoa lục bình cũng như mẹ ngồi ngắm Linh Tao. Cái nhìn cứ thả vào cõi buồn rười rượi. Có lần Kha một mình lặn xuống ao, núp dưới đám bèo tây, chờ chị ra vớt bèo rồi dọa chị. Kha đội lên đầu cả một đám hoa lục bình rồi bơi vào sát cầu ao. Chị quẩy gánh đến, xắn quần cao hơn đầu gối rồi bước xuống. Kha nhìn rõ bắp chân trắng ngần của chị, cứ như nhìn thấy cả những sợi lông tơ mảnh và mềm đang đong đưa trong làn nước. Mà nước ao thì xanh ngằn ngặt. Bỗng Kha kêu lên thảng thốt. Gan bàn chân đau nhói. Chị giật mình hét một tiếng rồi ngã nhào xuống ao, ngã đúng vào người Kha. Chị không biết bơi, giãy giụa, chân tay cứ đập xuống nước phành phạch. Kha phải lên tiếng trấn tĩnh rồi xốc chị lên bờ. Hai chị em ướt như chuột lột. Chị chẳng nói chẳng rằng, tát cho Kha một cái. Kha sững sờ. Chị giận đỏ mặt. Quay về. Chẳng buồn gánh bèo về nữa.
Chị đi rồi. Kha ngồi ngơ ngẩn giữa màu tím bồng bềnh. Nước ao nồng nồng tanh tanh vậy mà Kha cứ thấy mùi hương Linh Tao tràn ngập. Linh Tao là nước mắt. Có nghĩa là chị đã khóc. Chị vừa khóc trong giây phút ấy ư? Kha nằm vật xuống cái cầu ao. Nhắm mắt. Thấy hình ảnh chị cứ chờn vờn trong đầu. Tấm áo ướt dính chặt vào thân thể chị. Bộ ngực phập phồng những hơi thở… Kha thấy mặt nóng bừng. Kha nhoài người túm những bông lục bình phủ kín mặt cho dịu đi. Cả người rã rời và bải hoải. Kha quên luôn cái nhói đau ở gan bàn chân. Không biết rằng một mảnh sành đã cứa vào làm cho chảy máu.
Kha phải quấn miếng vải ở chân rồi chạy đi tìm mẹ.
Chiều rồi.
Linh Tao lại nở trong cơn mơ của mẹ.
Kha bước qua khô cằn đá sỏi. Nhưng không thấy đau đôi bàn chân. Chỉ thấy người lâng lâng, đôi chân như không chạm đất. Lướt qua và lướt qua. Màu tím của Linh Tao và những cánh lục bình.
Về thôi! Kha nắm lấy bàn tay chai sần và run rẩy của mẹ. Hai mẹ con đi về phía chiều bàng bạc. Tan vào Linh tao.
Đưa mẹ về nhà, Kha thấy chị đợi mình ở bên bờ rào. Chắc chị giận Kha lắm. Chắc chị đợi để mắng cho Kha một trận đây mà. Nhưng chị đã tát Kha một cái. Kha đã bị ai tát bao giờ đâu. Kha cũng biết giận chứ đâu phải riêng mình chị.
Kha đi về phía chị. Đứng trước mặt chị mà chị vẫn im lặng. Kha nghe tiếng chị thở. Có cái gì đó nghèn nghẹn. Chị bỗng đưa tay đặt lên má Kha. Nỗi giận trong Kha vụt tan đi. Bàn tay ấm mềm làm Kha ngây ngất. Còn đau không? Chị xin lỗi nhé! Trời ạ! Kha sung sướng vỡ òa. Kha đặt tay mình lên tay chị rồi lắc đầu. Chị rụt tay ra. Lấy lọ thuốc nhỏ trong túi rồi dúi vào tay Kha. Bôi thuốc vào chân nhé. Không có là nhiễm trùng đấy. Xong, chị trở vào nhà. Kha nhìn theo dáng chị. Bóng tối trùm phủ. Kha đứng chôn chân vào câm lặng.
Kha mang cái chõng ra sân. Nằm nhìn những vì sao nhấp nháy trên nền trời tối thẫm. Thỉnh thoảng đá mắt sang nhưng không thấy chị. Kha cứ thấy ruột gan mình làm sao ấy. Nôn nao, lộn tùng phèo hết cả lên. Kha cứ trở mình liên tục. Cái chõng cũ kêu lên kèn kẹt như những tiếng thở dài. Kha thiếp đi lúc nào không hay. Thấy mẹ và chị bên bờ sông lộng gió. Linh Tao tan tác trong chiều. Nước mắt đổ xuống sông. Mẹ và chị trầm mình trong nước mắt. Kha chạy theo níu lại. Nhưng không kịp nữa. Chầm chậm. Từng cánh một. Vỡ òa. Mẹ và chị chầm chậm chìm lút giữa thẳm sâu. Không kịp nữa. Chỉ còn Linh tao. Chỉ còn nước mắt…
4.
Có những lúc mẹ bước ra khỏi cơn mơ. Mẹ vẫn đi làm đồng như bao người mẹ khác. Quáng quàng tất tả, hì hụi tranh thủ làm thật nhiều, thật nhiều. Như để bù cho quãng thời gian hoàng hôn và bình minh mẹ chạy về quá khứ. Kha thương mẹ, mấy lần trốn học, ra đồng giúp mẹ. Mặt trời lên, nắng trung du rừng rực, nước ruộng sủi đục ngầu. Mẹ quát. Mẹ bẻ cái rong rào mà quất vào đít Kha. Về ngay, ai cho mày trốn học? Kha níu tay mẹ. Thì mẹ khóc. Về học để nên người con ơi! Không thì mẹ biết ăn nói ra sao khi gặp bố? Kha không nói được lời nào. Quay về mà như đôi mắt ở sau lưng. Dáng mẹ gãy gập trong nắng ban trưa. Cuống rạ nham nhở chọc thủng những khoảng trời yên ả.
Kha biết tình yêu của mẹ và cha gắn liền với những cánh Linh Tao. Mẹ vẫn thường rắc những cánh hoa lên ngôi mộ gió của cha. Những cánh hoa mỏng như hơi sương, nhẹ bẫng, theo gió cuốn về một miền xa. Kha nhìn tấm ảnh cha. Rồi nhìn bộ quân phục đã cũ. Tất cả chỉ còn vậy. Mà sao người ở lại thấy trong lòng nhức nhối.
Kha đã suy nghĩ thật nhiều. Về cuộc đời cha. Về cuộc đời mẹ. Về tương lai Kha. Về chị nữa. Kha đã là một chàng trai mười tám tuổi. Kha phải làm gì? Nếu Kha ra đi, ai sẽ là người tìm mẹ về, kéo ra khỏi cơn mơ? Ai sẽ là người đỡ đần mẹ khi lưng còng mắt mỏi. Ai sẽ vớt hộ chị những cánh lục bình dạt một góc cầu ao?
Trong lòng Kha như có lửa đốt. Mở cổng, ào chạy ra. Bóng tối lồng lộng gió. Cái thứ gió oi nồng ngùn ngụt, khô hạn. Thứ gió đợi mưa để căng tràn. Mây xám xịt đuổi nhau vùn vụt. Trăng tan. Cơ hồ chỉ còn là những vệt khói sương. Chớp ánh lên thon thót. Kha lao ra sông. Dòng sông cạn ngửa mình thao thức. Hấp hối trong cơn chờ đợi mòn mỏi. Kha đạp trên những cánh Linh Tao mỏng như hơi thở. Trút xuống hương nồng nàn.
Kha quỳ xuống cát. Cát đêm mà vẫn còn hôi hổi. Vuốt mặt nhìn trời. Mồ hôi rơi đục ngầu, mặn chát.
Mưa đổ. Sầm sập. Ùa vào những kẽ nứt khô cằn. Kha nằm vật xuống cát. Mưa trùm phủ lên Kha quay cuồng, dữ dội. Ngọn lửa trong Kha bốc hơi sèo sèo, khói nghi ngút bay lên theo những cánh Linh Tao tan tác dưới màn mưa. Đầu óc Kha chập chờn. Thấy chị đang từ từ trầm mình xuống dòng sông. Linh Tao giăng lối tiễn chân chị hòa vào nước mắt. Bờ vai mỏng sáng lên trong ánh chớp. Kha giật mình, lao theo chị. Gào thét. Dòng sông vần vũ. Nước cuồn cuộn dâng lên.
Bỗng đâu đó có tiếng gọi “Về đi”. Kha choàng tỉnh. Chị đang ngồi cạnh Kha. Ướt sũng. Kha thảng thốt. Là thực hay chỉ một ảo ảnh vụt qua? Mưa đêm vẫn đổ như chưa bao giờ nước chứa chan đến thế. Giọng chị run run thấm lạnh. Đôi bàn tay chị kéo Kha về thực tại. Về đi Kha.
Dưới màn mưa, thân thể chị bừng sáng sau lần áo mỏng. Kha rùng mình, nhớ hôm chị ướt luốt thuốt ở cầu ao. Chị gần Kha quá đỗi. Kha những muốn ôm chầm lấy chị, mà khóc, mà kể lể. Nhưng lại sợ. Sợ chị sẽ giận Kha cả đời. Kha lặng yên không nói, lầm lũi theo chị về. Nhìn chị như bóng dáng của mẹ đang đi vào cơn mơ.
5.
Chị nói rằng, nếu Kha đi, chị sẽ thay Kha tìm mẹ về.
Nói rằng, nếu Kha đi, chị sẽ tự vớt những cánh lục bình.
Nếu Kha đi, mỗi tuần chị sẽ viết cho Kha một lá thư kể chuyện gia đình.
Nếu Kha đi…
Chị nói.
Kha thấy cổ họng mình nghẹn lại. Ngày mai Kha phải đi rồi.
Nếu chị không nói vậy thì làm sao Kha có thể yên lòng để ra đi.
Kha nằm thao thức. Nghe tiếng côn trùng rền rĩ trong vườn khuya. Nghe tiếng mọt già gặm sồn sột cái chân giường ọp ẹp. Nghe tiếng mẹ trở mình, nằm quay vào vách. Nghe tiếng bà đã cố nhịn mà vẫn húng hắng ho. Và như nghe thấy cả hơi thở chầm chậm vương trong sương đêm bay sang từ ngôi nhà bên cạnh. Kha lại ngồi dậy. Tựa lưng vào thành giường. Bầu trời đêm nhìn qua những chấn song như bị xẻ thành nhiều mảnh. Những ngôi sao bị chìm khuất trong mây. Yếu ớt, mỏi mòn. Kha quay sang mở cái ba lô. Bộ quân phục đã cũ của cha phả ra hơi ấm dịu dàng. Kha sẽ mang theo hơi ấm của cha để bước vào đời. Kha khóc. Lần đầu tiên trong đời Kha khóc không phải vì đau đớn.
Kha nghĩ về chị. Về tuổi ấu thơ đầu trần chân đất chị và Kha đã đi qua. Bao giờ chị cũng nhìn Kha như một đứa em trai nhỏ. Nhưng trong lòng Kha thì cứ có một cái gì đó, Kha không biết, nó thật mơ hồ. Nó phiêu lãng như cánh Linh Tao mỗi sớm mai. Cũng có khi, nó làm Kha ngột ngạt và bức bối.
Gà chưa gáy, Kha đã trở dậy. Thực ra cả đêm Kha không tài nào chợp mắt vì những xúc cảm ngổn ngang. Kha xách ba lô lên và đi. Kha không muốn bịn rịn trong lúc chia li. Để lại đằng sau một cõi nhớ trong giấc mơ dang dở của những người đàn bà.
Kha bước đi.
Qua những lối mòn Linh Tao thiêm thiếp trong sương.
Qua những dấu chân của Kha, hơn chục năm nay, giẫm lên nhau, đi kiếm mẹ về.
Qua những gió, những sương, những đồng đất mặn mòi, chua chát.
Qua tuổi thơ chông chênh. Kha bước sang đò.
Thấy Linh Tao hai bên bờ sông bạt ngàn giăng nước mắt. Chầm chậm. Từng cánh một. Nhỏ xuống lòng sông.
6.
Đất ấy không có hoa Linh Tao nở.
Những lúc rảnh rỗi, Kha đã đi mọi ngóc ngách để kiếm tìm.
Nhớ se sắt mùi hương không thể gọi tên của những ngày tháng cũ.
Kha viết nhật kí. Như những cậu tân binh vẫn thường làm vậy.
Ngày…tháng…năm…
Và xa nhớ.
Từng nét bút run run trên trang giấy học trò. Trang giấy không ép cánh Linh Tao. Linh Tao mỏng như sương khói. Tuột khỏi tầm tay trôi về kí ức.
Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu. Lần đầu tiên, đập vào mắt Kha là khẩu hiệu đó. Kha chợt nghĩ đến cha. Cha có ngày nào được tập luyện ở thao trường như Kha bây giờ đâu. Chiến tranh! Có những thứ phải tự mình tôi luyện.
Mặc dù ở nhà lao động vất vả, vậy mà, lúc bước chân vào quân ngũ, Kha vẫn chẳng thể quen. Một cái gì mới mẻ, nghiêm khắc lại vừa hào hứng, sợ sệt. Kha đã thành chiến sĩ, khoác trên mình màu xanh áo lính. Như cha.
Kha hành quân qua những đồi gò, ngủ lại thềm rừng hoang. Tháng ngày nối tiếp đến quay cuồng. Da cháy sạm đi như không thể sạm hơn được nữa. Chỉ còn đôi mắt ánh lên của tuổi trẻ và nụ cười bừng sáng.
Đêm nay, ở lại trên đồi. Đến lượt gác của Kha. Ngồi tì báng súng, nghe tiếng chim đêm thảng thốt kêu, Kha chợt thấy rã rời. Tiếng chim ném vào niềm cô đơn tủi phận. Kha sực nhớ đến bà, đến mẹ, đến chị và những cánh Linh Tao. Bao ngày tháng Kha chẳng thể trở về. Họ cũng không thể đến thăm Kha được. Tuần nào, Kha cũng thấp thỏm đợi trông lá thư của chị. Kha đã thuộc làu những cánh thư. Nét chữ tròn trịa và nắn nót.
Kha à, chiều nay chị kiếm mẹ về. Mẹ vẫn ở giữa những bụi Linh Tao. Mẹ hát bài gì nghe lạ lắm. Mà ngồ ngộ.
Bà vẫn thế. Chỉ có điều dạo này đã còng hơn. Gánh nặng cuộc đời đè lên vai. Rồi sau, chắc chị cũng còng như thế.
Mà đám lục bình ngăn ngắt những hoa. Bây giờ chẳng còn đứa trẻ nào nhảy xuống ao mà tập bơi như Kha ngày trước.
Lá thư lúc nào cũng chỉ xoay quanh từng ấy câu chuyện. Về bà, về mẹ, về Linh Tao và những đám lục bình. Cầu ao nhỏ và góc sân hoen ố, nơi bờ rào nhằng nhịt không có giậu mùng tơi.
Đất ấy không có hoa Linh tao nở. Những đồi sim tím lịm chảy đến chân trời. Vẫn sắc tím ánh lên nhoi nhói.
Kha ngồi giữa những bụi sim. Những vì sao chấp chới bên trời như những cánh Linh tao mỏng manh ùa theo gió.
Thấm thoắt đã một năm kể từ ngày Kha đi nghĩa vụ. Ngày mai Kha được về nghỉ phép. Bồi hồi không sao nói hết. Những lúc nhớ nhà đến cháy lòng nhưng không biết làm sao. Nhật kí cứ đầy dần trong ba lô. Những lá thư của chị cũng đầy dần.
Biết bao mồ hôi đã đổ ở thao trường. Nhưng không mặn đắng bằng mồ hôi và nước mắt mẹ nhỏ trên cánh đồng và dọc bờ sông.
Và xa nhớ. Chỉ là nhớ. Nhớ một lần được chị đặt tay lên má. Chao ôi là dịu êm.
Hôm nay nhận được thư chị. May quá, nếu mai thư mới đến thì Kha đã về rồi. Kha nhẩy cẫng lên như đứa trẻ được quà. Kha chạy ra thật xa. Đồi mênh mang gió. Kha háo hức bóc thư và đọc ngấu nghiến như muốn nuốt từng lời.
Vẫn là bà. Là mẹ. Là Linh Tao. Là lục bình. Vậy mà Kha thèm thuồng như người đói lâu ngày rỏ dãi trước một bát cơm nóng hổi.
Nhưng Kha sựng lại. Cổ họng nghèn nghẹn và sống mũi cay cay. Kha phải đọc đi đọc lại đến mấy lần mà vẫn chưa hiểu nổi. Người ta đến xem mặt chị ư? Bố mẹ chị giục chị lấy chồng? Kha thảng thốt thấy hương Linh Tao tan trong lồng ngực. Cánh thư bay theo gió vi vút. Kha quỳ xuống như đêm nào quỳ trên cát. Khát một cơn mưa.
7.
Kha đi ngược con đường một năm trước Kha đã đi. Lần về với những kỉ niệm. Tiếng còi tàu xé rách bình minh. Rất xa, rất xa. Quê hương thấp thoáng. Bàn chân Kha in dấu trên con đường đá ong nát vụn. Màu đỏ trầm buồn loang vào bóng tối. Kha bắt gặp một mùi hương. Lặng lẽ bay sang từ bên kia sông. Kha thổn thức. Tiếng đò ơi lặn vào lồng ngực. Rồi vỡ ra, như những cánh hoa tím ngan ngát giữa dòng.
Kha sang sông. Con thuyền chòng chành như muôn đời vẫn thế. Kha trở về. Vội vã. Liệu giờ này mẹ có ngồi giữa những bụi Linh Tao.
Cơn mưa chiều ập đến. Kha kịp bước lên bờ. Con đò hờ hững quay đi. Bỏ lại con nước chạy dài cùng năm tháng.
Linh Tao dâng lên tím cả chiều mưa. Những cánh hoa long lanh rớt xuống tan thành nước mắt. Kha thấy chị đứng từ xa vẫy vẫy. Sực một mùi hoa quặn thắt cả lòng…
NC