Thật khó tin khi nhiều công trình kỳ vĩ trên thế giới lại thuộc về nền văn minh cổ đại. Dù không có sự can thiệp của khoa học kỹ thuật hiện đại, người tiền sử đã làm nên những kỳ tích và đến bây giờ, đó vẫn là ẩn số đối với nhân loại.
Các khối đá Carnac, Pháp
Đây là một nhóm gồm hơn ba nghìn khối đá dựng đứng xung quanh ngôi làng Carnac của Pháp – cũng là nhóm đá lớn nhất trên thế giới. Các khối đá được dựng lên vào giữa năm 4500 và 3300 trước Công nguyên. Đã có rất nhiều giả thuyết về mục đích của những khối đá được đưa ra. Một số người cho rằng chúng được xếp theo vị trí các chòm sao trên trời, với nhiệm vụ quan sát thiên văn hay làm một hệ thống lịch. Những người khác tin rằng chúng được dùng như các công cụ đo địa chấn sơ khai, với những khối đá đặt cân bằng để làm các hệ thống cảnh báo động đất.
Cột đá chưa hoàn thành ở Aswan, Ai Cập
Ở một mỏ đá cổ gần Aswan (Ai Cập), có một khối đá khổng lồ được dự định dựng lên thành một cây cột đá. Tuy nhiên, nó không bao giờ được hoàn thành do các vết nứt xuất hiện trong quá trình tạo hình. Kích thước khổng lồ của nó chính là điểm nổi bật và nó có thể đã là cây cột đá cổ lớn nhất mà chúng ta từng biết. Với chiều cao 42m và nặng 1200 tấn, nó còn cao hơn cả một tòa nhà 10 tầng. Ngay cả ở thời đại ngày nay thật khó có thể di chuyển một vật lớn như vậy. Do đó, cách người Ai Cập cổ dự kiến vận chuyển và dựng nó lên vẫn luôn là một ẩn số lớn.
Ngôi đền đá Ggantija, Cộng hòa Malta
Ggantija là một khu đền gồm 2 ngôi đền đá nằm trên đảo Gozo, Malta. Chúng được xây dựng vào khoảng năm 3600 trước Công nguyên, điều này khiến chúng được biết đến là công trình tôn giáo cổ thứ hai từng được tìm thấy, chỉ sau Gobekli Tepe. Điều đáng nói là chúng được xây dựng vào thời điểm các công cụ kim loại chưa xuất hiện trên đảo Malta, thậm chí bánh xe còn chưa được phát minh. Người ta tin rằng đây là một ngôi đền sùng bái tín ngưỡng phồn thực, với những bức tượng liên quan tới việc sinh sản được tìm thấy ở đây. Các khối đá nhỏ hình cầu cũng được phát hiện và được cho là hoạt động như những con lăn để vận chuyển các khối đá khổng lồ tạo nên ngôi đền. Tuy vậy, cho đến nay chúng ta vẫn chưa biết vì sao và bằng cách nào mà ngôi đền được xây dựng.
Các quả cầu đá, Costa Rica
Với đường kính từ vài centimet đến hơn 2 mét, và nặng 15 tấn, nhóm hơn 200 quả cầu đá đã được tìm thấy ở Costa Rica. Các khối đá này được tạc vào khoảng giữa năm 1500 và 500 trước Công nguyên bởi một nền văn minh đã biến mất từ lâu.
Có nhiều bí ẩn và truyền thuyết về những khối cầu này, một số nhà khảo cổ học cho biết rằng đây là các di vật từ Atlantis hay những người tạc chúng đã sử dụng một loại thuốc làm mềm đá. Dù các khối đá đã bị hư hại và ăn mòn qua nhiều thế kỉ nhưng nhiều người tin rằng ban đầu chúng được tạc thành những khối cầu hoàn hảo. Một lần nữa, chúng ta vẫn không thể biết mục đích chế tác của chúng.
Các khối đá đầu người Olmec, Mexico
Các khối đá đầu người Olmec là một nhóm 17 chiếc đầu khổng lồ được tạc từ đá. Chúng được tạo ra vào khoảng giữa năm 1500-1000 trước Công nguyên và nặng từ 6 đến 50 tấn. Mỗi khối đá được tạc thành một hình đầu người riêng biệt, dẫn đến khả năng chúng được dùng để tạo hình đại diện cho những người trị vì vùng Olmec. Một số người khác tin rằng cấu trúc khuôn mặt gợi về một người đàn ông châu Phi và cho rằng nó thuộc về một nền văn minh phát triển ở châu Phi.
Tượng đài Yonaguni, Nhật Bản
Năm 1987, một nhóm các khối đá lạ được tìm thấy dưới nước ngoài khơi đảo Yonaguni. Chúng có những đặc điểm như các cạnh thẳng song song với nhau, cột trụ và các góc cạnh rất gọn. Vì vậy, các nhà khoa học cho rằng các khối đá này do con người tạo ra. Thời điểm gần nhất mà khu vực này chưa chìm dưới nước là từ 8 tới 10 nghìn năm trước, trong kỉ băng hà. Do vậy, nếu các khối đá ở đây thực sự do con người tạo ra thì chúng sẽ là một trong những công trình cổ nhất trên thế giới và sẽ thay đổi mạnh mẽ những gì chúng ta biết về thời tiền sử.
Các tượng đầu người Moai, đảo Phục Sinh
Trên đảo Phục Sinh, một trong những khu vực sinh sống xa xôi nhất trên Trái đất, có một trong những bí ẩn nổi tiếng nhất thế giới. Các tượng đầu người Moai là điểm du lịch ưa thích của các du khách nhưng thực sự chúng ta biết rất ít về chúng. Mặc dù ban đầu người ta cho rằng các bức tượng chỉ có hình đầu người, các cuộc khai quật đã cho thấy hầu như toàn bộ chúng đểu có thân mình. Rất ít các bức tượng được dựng lên, phần còn lại bị bỏ rơi ở các mỏ đá hoặc trên đường vận chuyển. Các nhà khảo cổ không biết vì sao chúng được tạo nên, chúng đại diện cho cái gì, làm thế nào chúng được vận chuyển và dựng lên hay tại sao chúng lại bị bỏ rơi khi chưa hoàn thiện. Có một vài đoạn chữ tượng hình được khắc trên các bức tượng, nhưng chưa có ai có khả năng hiểu được chúng. Bản thân người dân trên đảo Phục Sinh cũng là một bí ẩn, cho tới nay vẫn chưa rõ nguồn gốc của họ là ở đâu. Một trong những giả thuyết điên rồ nhất là hòn đảo Phục Sinh thật ra là đỉnh của một ngọn núi lửa ngầm dưới nước, và những thứ còn lại là các di vật của nền văn minh Mu.