Trong những ngày đầu năm 2016, tại Hà Nội đã diễn ra Đại hội Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam lần thứ IX. Dự đại hội có 475 văn nghệ sĩ tiêu biểu, các cán bộ chủ chốt của 63 hội văn học nghệ thuật các tỉnh, thành phố trong cả nước và 10 hội văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, đại diện cho hơn 40.000 văn nghệ sĩ thuộc các chuyên ngành văn học nghệ thuật.
Có lẽ do đợi kết quả và nhân sự mới từ đại hội của 63 hội văn học nghệ thuật các tỉnh, thành phố và các Hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành Trung ương, nên Đại hội Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam là đơn vị tổ chức đại hội sau cùng, rất gần với đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Vì thế, đại hội đã thu hút sự quan tâm của nhiều văn nghệ sĩ. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đến sự và phát biểu chỉ đạo đại hội.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chụp ảnh cùng các đại biểu tham dự đại hội.
Đại hội nhận định, trong 5 năm qua, phát huy tinh thần dấn thân, nhập cuộc trong kháng chiến, đội ngũ văn nghệ sĩ cả nước đồng hành mạnh mẽ cùng dân tộc, phấn đấu vì lợi ích tối cao của dân tộc, đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện về sáng tác, sưu tầm, nghiên cứu, lý luận phê bình, quảng bá tác phẩm, xây dựng hội, bồi dưỡng tài năng trẻ và hội nhập sâu rộng với thế giới. Văn học nghệ thuật trong những năm qua đã mạnh mẽ lên tiếng trước các vấn đề thuộc về đạo đức xã hội, phê phán, lên án, cảnh báo mọi người về biểu hiện thoái hóa đạo đức, lối sống, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ nhân phẩm con người. Văn nghệ sĩ cũng dâng lên một cao trào sáng tác, góp phần cùng cả nước kiên quyết bảo vệ chủ quyền biển đảo, lãnh thổ của Tổ quốc.
Phát biểu chỉ đạo tại đại hội, sau khi ghi nhận những thành tựu, nỗ lực, cố gắng của Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam trong 5 năm qua, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ ra những khuyết điểm, hạn chế cần khắc phục: “Đó là: còn ít những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật phản ánh sinh động, sâu sắc hiện thực đất nước trong các thời kỳ lịch sử trước đây và thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay.
Nhìn chung, công tác lý luận – phê bình văn học nghệ thuật còn thụ động, thiếu tính chiến đấu, tính định hướng. Quản lý lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật hiệu quả chưa cao. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ ở Liên hiệp hội và các hội Văn học nghệ thuật chuyên ngành ở Trung ương còn nhiều bất cập…”.
Đồng chí Tổng Bí thư đã đề cập đến một số giải pháp để khắc phục những hạn chế nêu trên, trong đó đặc biệt nhấn mạnh: “Hiện nay, trên mặt trận tư tưởng văn hóa, văn nghệ, các thế lực thù địch và các phần tử cơ hội chính trị đang tìm mọi cách để chống phá ta, thực hiện âm mưu “diễn biến hòa hình”, chia rẽ, lôi kéo một bộ phận trí thức, văn nghệ sĩ, báo chí đi ngược lại con đường cách mạng; thậm chí thành lập một số tổ chức, hội đoàn bất hợp pháp, gây lo lắng, bức xúc trong giới văn nghệ sĩ và cả xã hội.
Tôi đề nghị Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam cần nhận rõ nguy cơ này để vừa xây dựng tổ chức hội vững mạnh, vừa quan tâm giáo dục hội viên và toàn thể văn nghệ sĩ trau dồi bản lĩnh, phẩm chất, năng lực, không ngả nghiêng, dao động, không bị lôi kéo trước cái xấu, cái sai trái, cảnh giác trước mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch… ”.
Đại hội đã thông qua báo cáo Tổng kết công tác nhiệm kỳ VIII và Phương hướng, nhiệm vụ của nhiệm kỳ IX; thông qua Điều lệ (sửa đổi) của Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam khóa IX; thông qua kết quả hiệp thương danh sách Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam khóa IX gồm 76 thành viên, Đoàn Chủ tịch gồm 25 thành viên, thường trực Đoàn Chủ tịch gồm 6 thành viên. Nhà thơ Hữu Thỉnh được bầu làm Chủ tịch Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam khóa IX với các Phó Chủ tịch là: Nhà văn Tùng Điển, nhạc sĩ Nông Quốc Bình, nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, họa sĩ Trần Khánh Chương, nhà văn Đỗ Kim Cuông.
Với phương châm: “Đổi mới phương thức hoạt động, chuyển mạnh sang hỗ trợ chiều sâu, đặc biệt coi trọng chất lượng và hiệu quả sáng tạo” mà đại hội đã đề ra, các văn nghệ sĩ, những người tham gia sáng tác trong cả nước sẽ chờ đợi xem có sự đổi mới trong nhiệm kỳ này như đại hội và Đoàn Chủ tịch mới đã đề ra hay không?
Theo Hà Anh (Văn nghệ công an)