Cuốn sách dành cho tuổi teen “Những đôi mắt lạnh” hay “Dragon Ball thiếu nhi”… là một trong những cuốn artbook xuất hiện tại Việt Nam như một cơn gió lạ thổi vào thị trường sách Việt Nam với nhiều cơ hội và thách thức.
Sự xuất hiện của artbook Việt
Vài năm trở lại đây, artbook hay picture book còn gọi là sách nghệ thuật không còn xa lạ với Việt Nam. Đây là cách gọi những cuốn sách tập hợp chủ yếu là tranh ảnh, đồ họa… với sự đầu tư công phu, tập trung vào một chủ đề nhất định để làm sao độc giả chỉ cần nhìn tranh là có thể hiểu được một câu chuyện được tác giả truyền tải.
Không chỉ đem đến cho độc giả một câu chuyện mà còn làm mãn nhãn với hình minh họa đẹp mắt, hấp dẫn, Artbook rất kiệm lời, vì thế mọi khoảng trống về cảm xúc, tưởng tượng… dành trọn vẹn cho người tiếp nhận.
Nội dung cuốn “Những nàng công chúa bí ẩn”
Có thể tạm thời chia ra làm hai loại artbook. Một loại là artbook với câu chuyện độc lập, hoàn toàn mới, nhân vật chưa từng xuất hiện. Đây hoàn toàn là sản phẩm sáng tạo của tác giả.
Loại thứ hai là thể loại artbook “ăn theo” một trào lưu hoặc một cơn sốt đã diễn ra trước đó. Chẳng hạn từ một tác phẩm truyện tranh nổi tiếng, được nhiều người biết đến, từ một bộ phim được nhiều người quan tâm theo dõi… đến mức đã kết thúc rồi mà độc giả, khán giả vẫn “thòm thèm” muốn tìm hiểu thêm. Và lúc này art xuất hiện, đáp ứng nhu cầu của độc giả, khán giả về những chuyện hậu trường, bên lề, chuyện chưa từng được kể, được công bố.
Tại Việt Nam, artbook xuất hiện cả hai loại này và cuốn artbook xuất hiện được cho là đầu tiên là “Những đôi mắt lạnh” của Phan Hồn Nhiên và họa sĩ Phan Vũ Linh dành cho tuổi teen. Cuốn sách ngay khi mới lên kệ đã khiến độc giả chú ý bởi ngoài nội dung câu chuyện văn học mang tính kỳ ảo thì có phần minh họa rất hấp dẫn. Vì thế “Những đôi mắt lạnh” nhanh chóng thu hút được sự quan tâm của độc giả dẫn đến tình trạng cháy hàng. Cuốn sách vì thế đã được tái bản để đáp ứng độc giả. Nhìn lại thành công của Những đôi mắt lạnh bên cạnh tác giả – nhà văn Phan Hồn Nhiên, không thể không kể đến đóng góp họa sĩ, thậm chí tác phẩm chiếm được tình cảm đầu tiên là nhờ những tấm hình minh họa đẹp và đầy ấn tượng.
Bắt kịp với xu hướng artbook của thế giới cũng như đáp ứng nhu cầu đọc truyện và xem tranh của độc giả, một số nhà xuất bản đã mạnh dạn mua bản quyền, đầu tư vào artbook. Những cuốn artbook ra đời tại Việt Nam như One Piece, Dragon Ball, Clamp, Những nàng công chúa bí ẩn, Tuyệt đỉnh sinh vật…
Một trang bên trong cuốn artbook “Những nàng công chúa bí ẩn”
Artbook liệu có bùng nổ ở Việt Nam?
Nếu như những cuốn sách dầy cộp và chi chít chữ rất dễ làm nản người đọc sách, nhất là trong thời buổi bận rộn này thì artbook sẽ không ngốn quá nhiều thời gian cho người đọc sách mà vẫn thỏa mãn về một câu chuyện được kể. Không những thế, lại được đắm chìm vào các bức tranh đẹp… sẽ là điểm cộng để artbook có cơ hội bứt phá, trở thành dòng sách ăn khách tại Việt Nam.
Một trong những trở ngại của artbook là giá thành cao hơn so với sách chữ thông thường. Giá sách cao vì tác giả dụng công, chất lượng in ấn cao cấp. Giá sách Những nàng công chúa bí ẩn là 199 nghìn, Những kẻ mộng mơ của Dzung Yoko có giá hơn 200 nghìn, tuyệt đỉnh sinh vật 180 nghìn… Nếu đặt vào bối cảnh hiện nay, không thể phủ nhận với giá sách này những gia đình còn khó khăn sẽ không ưu tiên artbook so với sách chữ thông thường.
Trước khi artbook xuất hiện ở Việt Nam thì thế giới đã có. Nếu tính từ khi artbook xuất hiện ở Việt Nam cho đến nay cũng trên 5 năm nhưng xem ra số lượng artbook chỉ đếm trên đầu ngón tay. Phải chăng artbook là thị trường còn khá mới mẻ nên các nhà xuất bản cũng còn e dè?
Tuy nhiên, lại có trường hợp một tác giả artbook Việt Nam lại có tác phẩm được xuất bản ở nước ngoài trước, sau đó mới được xuất bản tại Việt Nam. Trường hợp cuốn sách thiếu nhi Những nàng công chúa bí ẩn của Khoa Lê là một ví dụ, được xuất bản tại Ý và Pháp trước. Và nhân một hội sách quốc tế, đại diện nhà xuất bản Kim Đồng đã “phát hiện” ra cuốn sách của tác giả Việt Nam xuất hiện tại đây với tâm trạng bất ngờ và vui sướng. Thế là sau đó NXB Kim Đồng lên kế hoạch phát hành cuốn sách này tại Việt Nam. Nhưng trở ngại lớn nhất là công nghệ in tráng kim tại Việt Nam còn quá mới, liệu có nhà in nào đáp ứng được? Công nghệ này gia tăng trên bề mặt bản in lớp kim loại tạo chiều sâu và độ lóng lánh rực rỡ. Cuối cùng, công nghệ này đã được thực hiện thành công tại Việt Nam. Cuốn sách Những nàng công chú bí ẩn đạt chất lượng tốt, đem tới cảm giác sống động và choáng ngợp cho người xem hệt như phiên bản gốc nhưng giá thành lại không được quá cao. Qua rất nhiều lần in thử và nghiên cứu các kĩ thuật làm sách phức tạp của phiên bản gốc, cuối cùng Nhà xuất bản Kim Đồng cũng cùng với nhà in cũng cho ra đời những cuốn Artbook đạt chất lượng không hề thua kém bản gốc, trong khi mức giá lại rẻ hơn rất nhiều so với bản gốc.
Những hình ảnh mang tính nghệ thuật rất hấp dẫn độc giả nhỏ tuổi
Một số độc giả chia sẻ sau khi mua những cuốn artbook xuất bản tại Việt Nam thì thấy không hề đắt so với những gì được trải nghiệm, “rất đáng đồng tiền bát gạo” và chờ đợi được tiếp tục cầm trên tay những cuốn artbook mới nhất.
Không những thế, có những dự đoán được đưa ra khi thông tin về tác phẩm nổi tiếng Harry Potter có artbook, và xu hướng những bộ truyện tranh đình đám, những bộ phim nổi tiếng sẽ có artbook ăn theo hứa hẹn một thị trường artbook sôi động.
Chia sẻ về hướng đi tiếp theo trong thời gian tới về mảng artbook của NXB Kim Đồng – một trong những đơn vị mạnh dạn đầu tư vào artbook hiện nay, anh Đặng Cao Cường , Phó ban Comic, NXB Kim Đồng cho biết: “Sắp tới NXB Kim Đồng sẽ tiếp tục khai thác bản quyền của những cuốn artbook của các tác giả – tác phẩm nổi tiếng, có nội dung và hình thức phong phú tới từ Nhật Bản. Song song với đó là phát triển và xuất bản những cuốn Artbook do chính các họa sĩ Việt Nam vẽ, giúp cho độc giả được sở hữu những cuốn sách hay và đẹp, phục vụ nhu cầu sưu tập sách, góp phần làm cho thị trường xuất bản thêm phong phú và sôi động”.
Với một thể loại sách mới mẻ như artbook trên thị trường Việt Nam hiện nay độc giả đã và đang tiếp cận bằng một thói quen mới, niềm hào hứng mới, bên cạnh những khó khăn đã và đang được các đơn vị khai thác nỗ lực khắc phục khá hiệu quả thì artbook đang là một ẩn số đối với thị trường sách thiếu nhi.
Theo Hà Anh – Tổ quốc