Trình bày: Đăng Thi
Ảnh: Nhân vật cung cấp
Đời sống báo chí những năm qua có rất nhiều thay đổi, song Báo Nhân Dân luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích và bản lĩnh chính trị; thông tin kịp thời, chính xác, khách quan, mang tính định hướng về mọi mặt đời sống xã hội, về hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng như về tình hình thời sự trong nước và quốc tế.
Cho đến nay, Báo Nhân Dân vẫn là tờ báo phát hành rộng rãi nhất, đối tượng bạn đọc không chỉ là các chi bộ, đảng viên mà còn hướng đến giới trẻ với nội dung phong phú, đi vào mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế-xã hội.
Đặc biệt là thời gian gần đây, Báo Nhân Dân được bạn đọc trẻ tuổi tiếp cận nhiều hơn qua các nền tảng, ứng dụng công nghệ mới. Nhắc đến Báo Nhân Dân là nói đến hai đặc điểm: Một là báo chí truyền thống dành cho đảng viên, cán bộ lão thành, những người làm công tác nghiên cứu với phong cách chính luận. Hai là cách thể hiện phong phú trên các nền tảng công nghệ với nội dung tươi mới, sinh động, gần gũi với cuộc sống và những người trẻ. Đây là một sự thay đổi có tính chất bước ngoặt của báo Đảng, thể hiện tầm nhìn chiến lược và nắm bắt được xu thế phát triển mới của báo chí truyền thông trong thời đại cách mạng công nghệ 4.0 và giữ được vị thế trong việc đưa thông tin đến dân chúng.
Báo Nhân Dân có nhiều ấn phẩm, nhiều chuyên mục và tôi quan tâm nhất là các nội dung phản ánh về kinh tế-xã hội. Điều mà tôi tâm đắc, chờ đợi đọc Báo Nhân Dân là liên quan đến những sự kiện lớn của đất nước như Đại hội Đảng hay khi ban hành những chủ trương, chính sách điều hành quan trọng như chương trình xây dựng pháp luật…, Báo luôn có diễn đàn tranh luận, thảo luận đa chiều về những nội dung thời sự đang là tâm điểm chú ý của dư luận xã hội.
Tâm đắc là vì đối với những vấn đề như vậy, Báo Nhân Dân luôn có những bài viết sắc sảo của các nhà nghiên cứu, chuyên gia bên cạnh những cây bút của báo để thu thập thông tin đa chiều, đem đến nhiều cách nhìn khác nhau nhằm tìm ra cách nhận diện vấn đề một cách khách quan nhất trong thảo luận chính sách. Cách chuyển tải thông tin như vậy vừa tạo ra tính hấp dẫn thu hút bạn đọc, vừa nâng chất cho công tác phản biện, góp ý cho dự thảo chính sách của cơ quan điều hành.
Đặc biệt là thời gian gần đây, Báo Nhân Dân được bạn đọc trẻ tuổi tiếp cận nhiều hơn qua các nền tảng, ứng dụng công nghệ mới. Nhắc đến Báo Nhân Dân là nói đến hai đặc điểm: Một là báo chí truyền thống dành cho đảng viên, cán bộ lão thành, những người làm công tác nghiên cứu với phong cách chính luận. Hai là cách thể hiện phong phú trên các nền tảng công nghệ với nội dung tươi mới, sinh động, gần gũi với cuộc sống và những người trẻ. Đây là một sự thay đổi có tính chất bước ngoặt của báo Đảng, thể hiện tầm nhìn chiến lược và nắm bắt được xu thế phát triển mới của báo chí truyền thông trong thời đại cách mạng công nghệ 4.0 và giữ được vị thế trong việc đưa thông tin đến dân chúng.
Báo Nhân Dân có nhiều ấn phẩm, nhiều chuyên mục và tôi quan tâm nhất là các nội dung phản ánh về kinh tế-xã hội. Điều mà tôi tâm đắc, chờ đợi đọc Báo Nhân Dân là liên quan đến những sự kiện lớn của đất nước như Đại hội Đảng hay khi ban hành những chủ trương, chính sách điều hành quan trọng như chương trình xây dựng pháp luật…, Báo luôn có diễn đàn tranh luận, thảo luận đa chiều về những nội dung thời sự đang là tâm điểm chú ý của dư luận xã hội.
Tâm đắc là vì đối với những vấn đề như vậy, Báo Nhân Dân luôn có những bài viết sắc sảo của các nhà nghiên cứu, chuyên gia bên cạnh những cây bút của báo để thu thập thông tin đa chiều, đem đến nhiều cách nhìn khác nhau nhằm tìm ra cách nhận diện vấn đề một cách khách quan nhất trong thảo luận chính sách. Cách chuyển tải thông tin như vậy vừa tạo ra tính hấp dẫn thu hút bạn đọc, vừa nâng chất cho công tác phản biện, góp ý cho dự thảo chính sácĐơn cử, do tác động của đại dịch Covid-19, Chính phủ dành nhiều tâm huyết xây dựng Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội trong hai năm 2022-2023. Đây là chương trình có quy mô lớn, tác động toàn diện đến mọi mặt đời sống, kinh tế, xã hội của đất nước cũng như một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô. Do đó, Quốc hội đồng hành cùng Chính phủ mở diễn đàn lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, các đối tác phát triển của Việt Nam, các Đại biểu Quốc hội, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, cử tri hiến kế các giải pháp tổng thể để phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội một cách bền vững.
Bám sát nội dung này, Báo Nhân Dân đã có nhiều bài phản ánh đa chiều, kịp thời, nhận diện đúng vấn đề và nêu những gợi ý, đề xuất giải pháp rất sát với quá trình xây dựng chính sách của cơ quan có thẩm quyền. Tôi hy vọng trong thời gian tới, Báo tiếp tục có những bài viết về quá trình triển khai thực hiện Chương trình, phản ánh những thuận lợi, khó khăn và đề xuất những vướng mắc cần tháo gỡ để đem lại hiệu quả tốt nhất, góp phần giảm bớt khó khăn cho người dân, doanh nghiệp sau tác động của đại dịch Covid-19 và đẩy nhanh quá trình phục hồi, phát triển kinh tế đất nước.
Tôi không dám chắc cuộc đời sáng tác của mình cộng tác với báo Nhân Dân nhiều hơn các tác giả khác. Nhưng với tôi, báo Nhân Dân lại là nơi có nhiều gắn bó lâu bền với tôi so với nhiều báo khác, trải suốt mấy chục năm cầm bút.
Nhớ lại suốt bao tháng năm cộng tác với báo, không hiểu sao tôi cứ ám ảnh về một việc hầu như ít liên quan văn học. Tôi thường đọc và tìm hiểu những bài xã luận in trên những số báo chuyên đề đặc biệt của báo Nhân Dân. Từng tốt nghiệp điểm tối ưu ở những khóa học Triết học, Mỹ học, Kinh tế Tư bản. Lịch sử Đảng… tôi luôn rất khâm phục cách đặt vấn đề, cách diễn giải, luận bàn về đường lối, chính sách, chủ trương của Đảng và tư tưởng, phong cách, đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh, khá dễ hiểu và minh triết. Chúng tôi theo học khóa Chính trị cao cấp, vẫn thường đọc các bài xã luận trên Nhân Dân để nắm tình hình, chủ trương của Đảng, đồng thời thể hiện những quan điểm đồng thuận của mình qua những bài luận, thi cử bộ môn.
Khi đã có thời gian cộng tác tương đối dài, tôi lại càng thấy thú vị với phát hiện: Hầu như các cây bút dày dặn kinh nghiệm làm báo, phụ trách chuyên mục hay các tờ báo tuần, báo tháng, viết bài chủ đạo trong nhiều số báo với câu văn xã luận khá khúc chiết hầu hết đều là nhà văn, nhà thơ: Hồng Vinh, Thuận Hữu, Lê Quang Trang, Nguyễn Sỹ Đại, Lê Mạnh Tuấn, Hải Đường, Trần Hữu Việt,…
Có những người quan niệm báo Nhân Dân hơi “khô cứng”. Nhưng với một nhà văn như tôi, báo Nhân Dân không đơn thuần là nơi chúng tôi gửi tác phẩm văn học đến để đăng tải giới thiệu với bạn đọc. Một điều ẩn sâu dưới những tầng vỉa “khô cứng” mà đôi người quan niệm đó, là giá trị tinh thần xuyên suốt. Nó bao hàm sự nhất quán mạch nguồn tinh thần của dân tộc Việt Nam, đó là sự lạc quan, niềm tin ánh sáng.
Tôi nhớ khi tập truyện ngắn Thế giới tối đen của tôi được xuất bản, nhà thơ Lê Mạnh Tuấn, bấy giờ là Trưởng Ban Nhân Dân Cuối tuần đã giới thiệu trên ấn phẩm này. Nhưng anh nhắn với tôi: “Anh Hồng Vinh (nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân Dân) chỉ cho nhắc tên tập truyện một lần ở đề bài thôi”. Ban đầu tôi có hơi hẫng, bởi với truyện ngắn này, tôi chủ ý dựng một chuẩn mực ngược: Thế giới tối đen là thế giới tuyệt đẹp của loài vật ở một tầng kiếp cõi. Nhưng càng về sau này tôi mới càng hiểu (không theo lối tư duy sáo mòn), một cái tin sách thôi, bạn đọc không thể hiểu hết ý nghĩa cốt truyện, vậy nên đưa ít cái cụm từ “tối đen”. Nếu chúng ta cứ nghĩ đến, nói đến và tin tưởng vào những điều tốt đẹp, bớt đi những năng lượng tiêu cực, thì rồi những điều tốt đẹp sẽ đến. Báo Nhân Dân chính là đã làm được điều đó, theo những luận chứng khoa học xã hội.
Sân báo Nhân Dân có cây đa rủ bóng rất đẹp. Mỗi lần đến báo dự họp cộng tác viên hay dự kỳ cuộc nào đó, chúng tôi thường đứng dưới tán cây chụp ảnh. Đã có bao nhiêu văn nhân đứng dưới cái gốc đa đó để lưu giữ hình ảnh của mình.
Tôi đôi khi cũng được mời lên phát biểu vào dịp gặp gỡ cộng tác viên cuối năm, được chia sẻ cảm xúc của mình trong một năm cộng tác với tờ báo. Cho dù lời phát biểu trong những tình huống đó có thể hàm chứa sự xã giao nhất định, nhưng những điều mà tôi từng nói giữa hội trường đông đảo đó, những hình ảnh ánh mắt nụ cười của bạn bè anh chị em gặp gỡ, đã kết nối mạch nguồn, giữ cho tôi dòng tình cảm khá sâu sắc, để mỗi khi bật lên ý tưởng sáng tác một truyện ngắn, ý nghĩ sẽ viết truyện này cộng tác với tờ tuần, tờ tháng của báo Nhân Dân luôn thường trực trong tôi.
Bộ phận phụ trách biên tập mảng văn học của báo Nhân Dân, với tôi đó là những người rất biết thẩm văn chương, tôn trọng các nhà văn nhà thơ. Tôi thấy mình may mắn có được nhân duyên với một tờ báo có đội ngũ làm báo khá chuyên nghiệp, hầu hết đều được chọn từ những nơi đào tạo bài bản. Họ rất biết cách kích thích sự sáng tạo, chấp nhận các thể nghiệm trong một khuôn khổ nhất định của người sáng tác văn chương.
Truyện của tôi viết đã được in trên báo Nhân Dân khá nhiều. Tờ Nhân Dân cuối tuần từng in cả loạt truyện ngắn tôi viết những năm cuối thế kỉ 20, đầu thế kỉ 21. Còn những năm gần đây, hầu như những truyện ngắn của tôi viết tâm huyết, có khá đông bạn đọc thì đều nhờ “đòn bẩy” thúc giục từ ban biên tập báo Nhân Dân hằng tháng và báo Thời Nay.
Với truyền hình Nhân Dân, cơ duyên lại cho tôi một sự cộng tác khá thú vị. Đó là sự kiện tôi đã tham gia viết 10 tập kịch bản cuối cùng của bộ phim tài liệu Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh – Biên niên sử truyền hình. Đây là bộ phim được đông đảo khán giả chờ đón xem hàng tuần trên Truyền hình Nhân Dân và VTV1, nhận được rất nhiều sự khen ngợi, và đã được nhận giải Đặc biệt – Giải Báo chí Quốc gia 2020.
Trong các ấn phẩm của báo Nhân Dân, tôi mạnh dạn chọn tờ Nhân Dân hằng tháng làm tờ báo điển hình về phong cách trình bày, nội dung tin bài, đặc biệt mảng văn học, nghệ thuật. Nhân Dân hằng ngày, Thời Nay, Nhân Dân cuối tuần mảng này cũng phong phú và hấp dẫn. Những quyết tâm đổi mới về hình thức, chất lượng bài vở gần đây trên Nhân Dân điện tử và các ấn phẩm cũng được thể hiện rất rõ, trong đó có cách đón nhận, đăng tải bài của cộng tác viên, theo tôi thật đáng trân trọng.
Tôi sẽ không bao giờ quên cảm giác xúc động khi được nhà thơ Hữu Việt báo tin: “Sẽ giữ truyện ngắn Giữa bầy cừu của Hà để in số tết Nhân Dân hằng tháng” vì tôi không dám nghĩ truyện ngắn đó lại được chọn vào số tết vốn có đòi hỏi cao hơn bình thường. Đây là truyện ngắn tôi đưa ra khá nhiều triết lý của Thiên Kỷ mới. “Vũ trụ đều nằm trong chúng ta. Chúng ta được tạo ra từ những vì sao”, “Cha cô luôn nói với cô, rằng mẹ cô cũng là một linh hồn đến từ một chòm sao có cái tên rất đẹp là Tiên Nữ. Chòm sao ấy ở rất xa Trái Đất, ở tận một thiên hà xa xôi…”. Và, một điều nữa ẩn chứa trong toàn bộ câu chuyện: “Ông nhìn thấy bức tranh vẽ một bầy cừu giống những con cừu hiền lành nhà ông, rồi có một cô gái giống như một nàng tiên cùng ngồi với một chàng trai tuấn tú. Họ ngồi giữa bầy cừu, cùng chăm chú đọc một cuốn sách. Gương mặt họ thật rạng rỡ. Cỏ non xanh mướt dưới chân họ. Một vài con cừu trong đàn đã biết ngẩng lên cao xanh ngắm mặt trời hay là ngắm những vì sao, trong mơ ông cũng không rõ lắm”.
Qua việc này đã khẳng định tư duy đổi mới của đội ngũ những nhà báo có trình độ báo chí và văn chương ở một tờ báo Anh Cả trong làng báo Việt Nam mà tôi may mắn được thường xuyên cộng tác.
Được thành lập ở Thủ đô kháng chiến Việt Bắc, 71 năm qua, Báo Nhân Dân luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích và bản lĩnh chính trị, là tiếng nói của Đảng và Nhà nước, đồng thời là diễn đàn tin cậy của nhân dân. Trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước cũng như trong sự nghiệp Đổi mới, Báo Nhân Dân đã tích cực, chủ động hoàn thành tốt công tác tuyên truyền về đường lối, chủ trương và những quan điểm định hướng lớn của Đảng, Nhà nước.
Ở góc độ truyền thông, Báo Nhân Dân có đóng góp hết sức to lớn trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và hành trình Đổi mới, xây dựng đất nước. Thế mạnh của Báo Nhân Dân là ở chỗ, người đọc có thể thông qua tờ báo để tiếp nhận những thông tin mang tính chất định hướng rất quan trọng. Như trong quá trình Đổi mới diễn ra từ năm 1986 đến nay, có những thời điểm tình hình hết sức khó khăn, thì Báo Nhân Dân là diễn đàn quan trọng để nêu những ý kiến trao đổi, bàn luận, là nguồn thông tin chính thống cho mọi tầng lớp nhân dân tiếp nhận, nhìn vào đó và có niềm tin vững chắng rằng, dù công cuộc Đổi mới vấp phải muôn vàn khó khăn nhưng cuối cùng, lựa chọn mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là rất chắc chắn, đúng hướng. Bây giờ nhìn lại những thành quả của nền kinh tế Việt Nam, chúng ta càng khẳng định đường lối đó là rất đúng đắn.
Bước vào thời đại Cách mạng Công nghệ 4.0 với sự phát triển công nghệ truyền thông mới, những năm gần đây, Báo Nhân Dân đã thực hiện rất nhiều đổi mới, bắt kịp xu hướng của báo chí hiện đại, hoạt động theo mô hình cơ quan truyền thông đa phương tiện với các ấn phẩm báo in rất phong phú như Báo Nhân Dân Hằng ngày, Nhân Dân cuối tuần, Nhân Dân hằng tháng, Thời nay. Bên cạnh đó còn có báo điện tử bằng Tiếng Việt và tiếng nước ngoài, có kênh truyền hình Nhân Dân. Đặc biệt, truyền hình Nhân Dân thời gian hoạt động chưa dài nhưng đã có cách phát hiện, tiếp cận đời sống hết sức trực diện, rất đáng tin cậy.
Không chỉ có vai trò thông tin như nhiệm vụ chung của cơ quan báo chí, Báo Nhân Dân còn là diễn đàn trao đổi của các nhà lãnh đạo, nhà nghiên cứu về các vấn đề mang tính chất học thuật, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Là độc giả và có tham gia viết bài cộng tác với Báo Nhân Dân, tôi ý thức được trách nhiệm của mình trong mỗi bài viết, mỗi lần xuất hiện trên báo đảng. Đó là những tình cảm hết sức đặc biệt của một độc giả dành cho Báo và cũng là cơ hội để người làm công tác nghiên cứu, phản biện có thể nêu quan điểm của mình về một nội dung, một vấn đề cần trao đổi, từ đó đóng góp cho việc xây dựng chính sách điều hành kinh tế.
Theo báo NhânDân