Elena Ferrante, Orhan Pamuk và Kenzaburo Oe là những tác giả được đề cử cho giải thưởng Man Booker 2016 quốc tế – trị giá 50.000 Bảng Anh (khoảng 1,5 tỉ VNĐ). Man Booker quốc tế được thành lập từ năm 2004, nhằm bổ sung cho giải Man Booker, trao cho một tác giả trên phạm vi toàn thế giới với toàn bộ tác phẩm của nhà văn đó chứ không riêng biệt một tác phẩm nào. Tuy nhiên, năm nay giải thưởng này sẽ lần đầu tiên trao thưởng cho các cuốn sách riêng biệt.

man2
Orhan Pamuk, một trong những ứng cử viên cho giải Man Booker quốc tế 2016 – Ảnh: Christian Sinibaldi

Trong số những cuốn tiểu thuyết được đưa vào danh sách sơ khảo của giải Man Booker quốc tế 2016 nhằm vinh danh những tác phẩm văn học xuất sắc nhất toàn cầu được dịch sang tiếng Anh, có tiểu thuyết của tác giả người Ý mang bút danh Elena Ferrante, tiểu thuyết của người từng đoạt giải Nobel, Orhan Pamuk và một cuốn tiểu thuyết chính trị bị cấm ở Trung Quốc đại lục.

Danh sách sơ khảo gồm 13 cuốn sách được chọn ra từ 155 cuốn sách của các tác giả đến từ 12 quốc gia, với 9 ngôn ngữ khác nhau. Hai người từng đoạt giải Nobel là nhà văn Thổ Nhĩ Kỳ
Orhan Pamuk và nhà văn Nhật Bản Kenzaburo Oe đứng cùng danh sách với hai tác giả có tác phẩm đầu tay là Fiston Mwanza Mujila, người Công Gô với tiểu thuyết Tram 83 (tạm dịch: Tàu điện 83) và Aki Ollikainen, người Phần Lan với tác phẩm White Hunger (tạm dịch: Đói trắng).

Tác giả Ferrante, một hiện tượng văn học, người nổi tiếng chuyên sử dụng bút danh và hiếm khi trả lời phỏng vấn, được liệt kê trong danh sách sơ khảo với cuốn tiểu thuyết cuối cùng trong loạt truyện về xứ Naples của cô – The Story of the Lost Child (tạm dịch: Câu chuyện đứa trẻ lạc). Trong khi tác giả nổi tiếng người Thổ Nhĩ Kỳ Orhan Pamuk được đề cử với tiểu thuyết A Strangeness in My Mind (tạm dịch: Một sự kỳ lạ trong tâm trí của tôi), là câu chuyện về mối tình lãng mạn của một người bán dạo.

Các nhà văn châu Á có tên trong danh sách sơ khảo gồm nữ nhà văn Hàn Quốc Han Kang với The Vegetarian (Người ăn chay); nhà văn người Nhật Kenzaburo Oe với Death by Water (Chết bằng nước), là cuốn sách thứ 16 của ông được dịch sang tiếng Anh; tác giả người Indonesia Eka Kurniawan với Man Tiger (Hổ người); và tác giả người Trung Quốc Yan Lianke với The Four Books (Bốn cuốn sách), là tác phẩm mà ông mất 20 năm để lập kế hoạch, hai năm để viết và bị 20 nhà xuất bản từ chối in trước khi bị cấm lưu hành ở Trung Quốc đại lục.

Tác giả nổi tiếng người Brazil Raduan Nassar được đề cử với câu chuyện dục vọng nóng bỏng A Cup of Rage  (Chén thịnh nộ), tương tự tác giả người Áo Robert Seethaler với A Whole Life  (Cả cuộc đời) và tác giả người Angola José Eduardo Agualusa với A General Theory Of Oblivion (Lý thuyết chung về sự lãng quên). Hai tác giả người Pháp, Marie Ndiaye và Maylis de Kerangal được để cử với hai tiểu thuyết tương ứng, Ladivine (Ladivine) và
Mend the Living( Phục hồi sự sống).

Năm 2016 sẽ là năm đánh dấu một số điểm đặc biệt đối với giải thưởng Man Booker quốc tế: đây là năm đầu tiên kể từ khi giải thưởng này sáp nhập với giải thưởng văn học nước ngoài Independent (giải do thời báo The Independent của Anh sáng lập trao cho các tác phẩm văn học được dịch sang tiếng Anh); Đây là lần trao giải thường niên đầu tiên với một danh sách sơ khảo được công bố trước; Trước đây, giải thưởng Man Booker quốc tế được trao hai năm một lần cho một tác giả dựa trên toàn bộ các tác phẩm của tác giả đó. Đây là cách mà theo chủ tịch của Quỹ Man Booker, Jonathan Taylor thì nó khiến cho giải này mất xung lực. Năm nay nó sẽ được trao cho những tác phẩm đơn lẻ. 

Những người từng đoạt giải thưởng Man Booker quốc tế cho toàn bộ các tác phẩm của mình bao gồm Lydia Davis (2013), Philip Roth (2011) và Alice Munro (2009).

Dưới sự chủ trì của Boyd Tonkin, nhà báo của the Independent, ban giám khảo năm 2016 bao gồm tiểu thuyết gia và nhà nhân chủng học Tahmima Anam; Giáo sư David Bellos, giám đốc một chương trình dịch thuật tại Đại học Princeton; biên tập viên và học giả Daniel Medin; nhà thơ và tác giả Ruth Padel.

Danh sách rút gọn gồm sáu cuốn sách sẽ được tiết lộ vào ngày 14/4, mỗi tác giả và dịch giả của sáu cuốn này sẽ được nhận 1.000 Bảng Anh. Người chiến thắng sẽ được công bố vào ngày 16/5 với giải thưởng  50.000 Bảng Anh chia đều giữa tác giả và dịch giả của cuốn sách giành chiến thắng.
Theo Vũ Hùng – Nguồn The Guardian